مجمل حکمی

توضیح مفهومی

مجمل حکمی : لفظ دارای اجمال به حسب مراد جدّی

مجمل حکمی، مقابل مجمل حقیقی بوده و عبارت است از لفظی که در مراد استعمالی ـ مدلول دلالت تصدیقی اولی ـ ظهور دارد، ولی در مراد جدی ـ مدلول دلالت تصدیقی ثانی ـ ابهام و اجمال دارد، مثل لفظ ' عالم ' که به وسیله مخصص منفصل مجملی که بین متباینین مردد است تخصیص بخورد، مانند: ' اکرم کل عالم ' که به وسیله ' لا تکرم زیدا العالم ' تخصیص خورده است، و زید در بیرون میان زید بن بکر و زید بن خالد، مردد است و همین امر سبب اجمال مخصص و سرایت اجمال آن به عام می‌شود، ولی این اجمال حکمی است، نه حقیقی، زیرا ظهور عام در عموم منعقد شده است و از این رو مجمل نمی‌باشد، اما مراد جدی متکلم معلوم نیست و به همین دلیل، با آن همانند مجمل رفتار می‌شود.

منابع

1. محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 386
2. کفایة الاصول : صفحه 258
3. شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 333
4. تحریرالفصول جلد 3 : صفحه (1794-1795)
5. الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه (223-224)
6. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

مجمل ( اصول فقه )

وابسته

اجمال حکمی، مجمل حقیقی

منابع

• الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه (223-224)
• تحریرالفصول جلد 3 : صفحه (1794-1795)
• شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 333
• کفایة الاصول : صفحه 258
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 386