مجمل حقیقی
از دانشنامه علوم اسلامی
رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
مجمل حقیقی : لفظ دارای اجمال به حسب مراد استعمالی
مجمل حقیقی، مقابل مجمل حکمی بوده و به لفظی گفته می‌شود که اجمال حقیقی دارد؛ یعنی مراد استعمالی لفظ ـ مدلول دلالت تصدیقی اولی ـ، ظاهر و روشن نیست. علت اجمال، یا ذات لفظ است، مثل: الفاظ مشترک، و یا عامل خارجی، مثل: همراه بودن کلام با آن چه که برای قرینه بودن صلاحیت دارد، که این امر سبب اجمال لفظ و عدم انعقاد ظهور برای آن می‌گردد.
در کتاب ' محاضرات فی اصول الفقه ' آمده است:
' ثم ان المجمل تارةً یکون حقیقیا و اخری حکمیا و نقصد بالاول ما کان اللفظ غیر ظاهر فی المراد الاستعمالی و الاول لایخلو من ان یکون اجماله بالذات کاللفظ المشترک او بالعرض کالکلام المحفوف بما یصلح للقرینیة، فانه یوجب اجماله و عدم انعقاد الظهور له ' [۱].
پانوشت
منابع
- کفایة الاصول جلد 1 : صفحه 258
- شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 332
- تحریرالفصول جلد 3 : صفحه (1794-1795)
- الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه (223-224)
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
اعم
اخص
وابسته
منابع
- الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه (223-224)
- تحریرالفصول جلد 3 : صفحه (1794-1795)
- شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 332
- کفایة الاصول جلد 1 : صفحه 258
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 386