سنگ
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
سنگ
سنگ جسم طبیعی سخت ومعدنی، فراهم آمده از اجتماع کانیهای سازنده پوسته زمین/ وزنه به کار رفته در ترازو برای اندازهگیری وزن (سنگ ترازو) .
از سنگ به معنای نخست در بابهای طهارت، صلات، اطعمه و اشربه، احیاء موات و حدود سخن گفتهاند.
540
سنگ و زمین: سنگ از اجزای زمین است. بنابر این، احکام مترتب بر عنوان زمین بر سنگ نیز مترتب میگردد، مانند پاک شدن کف پا و ته کفش نجس با راه رفتن بر آن، جواز تیمم بر آن به قول مشهور، پاک شدن آن در صورت نجس شدن با تابیدن آفتاب (---> خورشید) و جواز سجده بر آن (---> زمین) .
استنجا با سنگ: از راههای تطهیر مخرج غایط، استنجا (---> استنجاء) با سنگ است که بر مخرج غایط کشیده میشود (---> استجمار) .
خوردن سنگ: به قول برخی خوردن سنگ حرام است؛ 1 لیکن برخی در حرمت آن اشکال کردهاند؛ 2 بلکه برخی آن را حرام ندانستهاند، مگر آنکه برای بدن زیان داشته باشد. 3
سنگ چینی: سنگ چینی اطراف زمین موات موجب حق اولویت برای سنگ چین کننده میشود (---> تحجیر) .
سنگ و حدود: از جمله کیفرهای تعیین شده در شرع مقدس، سنگسار است که حدّ زناکار محصن (---> احصان) میباشد (---> رجم) .
از سنگ به معنای دوم در باب تجارت و ضمان سخن گفتهاند.
در معامله، وزن کالای وزنی باید معلوم باشد؛ از این رو، سنگ ترازویی که کالا با آن وزن میشود اندازه آن باید معلوم باشد. 4
چنانچه پس از معامله معلوم شود سنگ ترازو سبکتر از مقدار اسمی آن بوده- به عنوان مثال، سنگ یک کیلویی، در واقع نهصد گرم بوده است- فروشنده نسبت به آن مقدار ضامن است 5 (---> ترازو) .
(---> آسیاب) (---> احجار کریمه) (---> سنگ ریزه)
1. الشرح الصغیر 3/ 109
2. کفایة الأحکام 2/ 611؛ جواهرالکلام 36/ 356
3. مستندالشیعة 15/ 162؛ وسیلة النجاة/ 622؛ مهذب الأحکام 23/ 158
4. جواهر الکلام 22/ 417- 418
5. 26/ 150.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 539
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «سنگ» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- جَزْع یمانی، حجر الاسود، حدید چینی، سنگ آتش، سنگ آسیاب، سنگ استنجا، سنگ برام، سنگ ترازو، سنگ جمره، سنگ دریائی، سنگ رجم ( فقه )، سنگ رنگی، سنگ ریزه، سنگ زمزم، سنگ زمین مبیع، سنگ شکسته، سنگ قیمتی، سنگ مرمر، سنگ نجس، فیروزه
وابسته
- استنجا با اطراف یک سنگ، استنجا با سنگ، بستن لحد با سنگ، بیع سنگ، پرتاب سنگ در مسجد، تیمم بر سنگ، خوردن سنگ، ذبح با سنگ، سجده بر سنگ، صید با سنگ، ضمان نهادن سنگ، طهارت با زمین سنگی، فرش قبر
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سنگ به زیرصفحه سنگ/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.