عملکردها

حال اسناد

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

حال اسناد : محدوده زمانی اسناد مشتق به ذات

در بحث مشتق از سه نوع ' حال ' گفت‌و‌گو می‌شود:

1. حال اسناد یا حال نسبت؛ 2. حال تلبس؛ 3. حال نطق.

مراد از حال اسناد یا نسبت، زمان مورد نظر متکلم در نسبت دادن مشتق به ذات است. حال اسناد می‌تواند گذشته، حال و یا آینده باشد، اما غالباً حال اسناد همان حال نطق و تکلّم است؛ برای مثال، در جملات ' زید ضاربٌ '، ' زید ضاربٌ امس ' و ' زیدٌ ضاربٌ الآن ' حال اسناد، به ترتیب، زمان حال، گذشته و حال می‌باشد.

در مشتقات، بحث به لحاظ حال اسناد و نسبت است، نه حال تلبس (حال اتصاف ذات به مبدأ) .

در این که آیا اسناد مبدأ به ذات در زمان حال به سبب اتصاف ذات به مبدأ در گذشته، حقیقت است یا مجاز، میان اصولی‌ها اختلاف است.

منابع

  1. اصول الفقه جلد 1 : صفحه 62
  2. شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه (120-121)
  3. سیری کامل در اصول فقه جلد 2 : صفحه (579-581)
  4. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «حال اسناد» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

حال اطلاق و جری، حال جری، حال جری و تطبیق، حال نسبت، حال نسبت ایقاعی، حال نسبت کلامیه، زمان جری

اعم

حال ( اصول فقه )

وابسته

حال تلبس

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حال اسناد به زیرصفحه حال اسناد/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اصول الفقه جلد 1 : صفحه 52، 62
  • المحصول فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 249
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 231
  • الوصول الی کفایة الاصول جلد 1 : صفحه 184
  • انوار الاصول جلد 1 : صفحه 167
  • تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 85
  • سیری کامل در اصول فقه جلد 2 : صفحه (579-581)
  • سیری کامل در اصول فقه : صفحه 2(579-581)
  • شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه (120-121)
  • منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 340، 342
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة : صفحه 255، 256
  • نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 118