عملکردها

کتاب ( اصول فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

کتاب ( اصول فقه ) : قرآن؛ یکی از منابع فقه

کتاب، یکی از ادله اربعه است که در فقه به آن تمسک می‌گردد و مراد از آن، قرآن کریم است که از جانب خداوند بر پیامبر (ص) نازل شده و الفاظ و معانی و اسلوب آن، همه از سوی خدا است. قرآن معجزه جاوید پیامبر (ص) است و آن چه که در دست مسلمانان است همان کتابی است که بر قلب مقدس پیامبر (ص) نازل گردیده است.

قرآن حجت قاطع میان خلق و خالق بوده و منبع اصلی احکام شریعت اسلام شمرده می‌شود. ادله دیگر، یعنی سنت، اجماع و عقل، از آن منبع پرفیض سرچشمه گرفته‌اند.

نکته اول:

قرآن از ناحیه صدور آن از جانب خداوند متعال، قطعی الصدور است و از ناحیه دلالت، آیات آن یا از محکمات و یا از متشابهات می‌باشد، محکمات شامل نص (قطعی الدلالة) و ظاهر (ظنی الدلالة) است و متشابهات آن با ارجاع به محکمات روشن می‌گردد.

نکته دوم:

مباحث اصولی قرآن درباره ناسخ و منسوخ، عام و خاص، مطلق و مقید، و مجمل و مبین است، و به طور کلی این مباحث در سه محور عمده مطرح می‌گردد:

1. حجیت ظواهر قرآن، که در مبحث حجیت ظواهر مطرح می‌گردد؛

2. جواز تخصیص و تقیید قرآن به دلیل دیگر هم چون خبر واحد یا متواتر و مانند آن؛

3. جواز نسخ آیات قرآن.

منابع

  1. المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت) جلد 2 : صفحه 7
  2. اصول الفقه : صفحه 244
  3. الاجتهاد اصوله و احکامه : صفحه 66
  4. کفایة الاصول : صفحه 385
  5. مبادی فقه و اصول : صفحه 21
  6. مقالات اصولی : صفحه 11
  7. اصطلاحات الاصول : صفحه 228
  8. الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 147
  9. جلد 3 : صفحه 194
  10. ضوابط الاصول : صفحه 99
  11. مبادی اصول الفقه : صفحه 21
  12. فرهنگ معارف اسلامی جلد 4 : صفحه 10
  13. تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 96
  14. بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 259
  15. اصول الفقه جلد 2 : صفحه 51
  16. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «کتاب ( اصول فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

فرقان ( اصول فقه )، قرآن ( اصول فقه )، مصحف ( اصول فقه )

اعم

ادله اربعه ( اصول فقه )

اخص

بواطن کتاب، متشابهات کتاب، محکمات کتاب

وابسته

اجتهاد بیانی، استحسان قرآن، تحریف کتاب، تخصیص کتاب، حجیت کتاب، نسخ سنت به قرآن

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه کتاب ( اصول فقه ) به زیرصفحه کتاب ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • جلد 3 : صفحه 194
  • اصطلاحات الاصول : صفحه 228¢“َ§’
  • اصول السرخسی جلد 1 : صفحه 279
  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه 51، 58
  • اصول الفقه : صفحه 244
  • الاجتهاد اصوله و احکامه : صفحه 66
  • الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 135، 137، 138، 143، 144، 150، 170، 209، 247، 356، 370
  • الاحکام فی اصول الأحکام جلد 2 : صفحه 287
  • الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 97، 99، 149، 168، 206، 222، 239، 241، 248، 257، 332، 373، 410، 482، 495
  • الفوائد الحائریة : صفحه 35
  • اللمع فی اصول الفقه : صفحه 52
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1 : صفحه 282
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 6 : صفحه 23
  • المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 293
  • المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت) جلد 2 : صفحه 7
  • المعالم الجدیدة للاصول : صفحه 32
  • الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 72، 147
  • انوار الاصول جلد 2 : صفحه 132
  • انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 1 : صفحه 246
  • بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 259
  • تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 96
  • حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 88، 95
  • ضوابط الاصول : صفحه 99
  • عدة الاصول (ط.ق) جلد 2 : صفحه 97
  • علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 19، 181
  • فرهنگ معارف اسلامی جلد 4 : صفحه 10
  • کفایة الاصول : صفحه 28، 52، 55، 326، 385
  • مبادی اصول الفقه : صفحه 21
  • مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 156
  • مبادی فقه و اصول : صفحه 21
  • مجله پژوهشهای قرآنی جلد 9 : صفحه 42
  • مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 123
  • مقالات اصولی : صفحه 11
  • منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 60، 340، 459