عملکردها

وصف شبهی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

وصف شبهی : وصف مشتمل بر صفت دارای مناسبت ذاتی با حکم

وصف شبهی، وصفی است که همواره همراه حکم است (اطراد) و مناسبت ذاتی با حکم ندارد، ولی به سبب اشتمال آن بر وصف دیگری که مناسبت ذاتی با حکم دارد، این وصف نیز مناسبت تبعی با حکم پیدا می‌کند.

نکته:

شبه نزد اصولی‌ها در دو معنا به کار می‌رود:

1. به معنای مسلکی از مسالک علت، که طریق کشف علت در قیاس است، و از طریق شبه اثبات می‌شود که وصف شَبَهی، علت برای حکم می‌باشد؛

2. به معنای وصفی که علیت آن برای حکم از طریق مسلک شبه که از مسالک علت است به اثبات رسیده است [۱] .

اما در عمل، از نظر بحث، تفاوتی بین این دو قرار داده نشده است و در بیشتر اوقات، وصف شبهی و شبه در یک معنا به کار می‌رود و در بعضی از کتاب‌ها، شبه را به وصف شبهی تعریف نموده‌اند [۲] .

نیز ر.ک:شبه (مسالک علت).

پانوشت

  1. اصول الفقه جلد 4 : صفحه 98
  2. اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 661
  1. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «وصف شبهی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

شَبَه ( وصف )

وابسته

قیاس شبه

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه وصف شبهی به زیرصفحه وصف شبهی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 661
  • اصول الفقه جلد 4 : صفحه 98، 99
  • الاحکام فی اصول الأحکام جلد 2 : صفحه 257، 259
  • الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 65
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 5 : صفحه 201
  • مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 222