نهی ( علوم قرآنی )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
نهی ( علوم قرآنی ) : صیغه دالّ بر طلب ترک فعل
فعل نهی (امر بازدارنده) لفظی است که گوینده به سبب آن، ترک حالت یا کاری را بخواهد. صیغه نهی ظهور در حرمت و فساد دارد و از اقسام انشا است، مانند: «وَلاَ تُفْسِدُواْ فِی الأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاَحِهَا...»؛ 'و در زمین پس از اصلاح آن فساد مکنید' (اعراف// 56) .
گاهی نهی، مجازاً در معانی دیگر به کار می‌رود؛ مانند:
1. نهی دعایی: «... رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا...»؛ 'پروردگارا، اگر فراموش کردیم یا به خطا رفتیم بر ما مگیر' (بقره// 286) .
2. نهی ارشادی: «... لاَ تَسْأَلُواْ عَنْ أَشْیَاء إِن تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ...»؛ 'از چیزهایی که اگر برای شما آشکار گردد شما را اندوهناک میکند مپرسید' (مائده// 101) .
گاهی نیز برای تسویه، اختصار و تقلیل، یأس، بیان عاقبت، اهانت و… به کار می‌رود.
منابع
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه (278-279)
- دانش نامه قرآن و قرآن پژوهی جلد 2 : صفحه 2288
- قرآن ثقل اکبر : صفحه 217
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه نهی ( علوم قرآنی ) به زیرصفحه نهی ( علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.