مفسّران مدرسه مکه

توضیح مفهومی

مفسّران مدرسه مکه : مفسّران مدرسه تفسیری مکّه به ریاست عبدالله بن عباس

گروهی از تابعان که در مکتب تفسیری عبدالله بن عباس در مکه حاضر می‌شدند و چگونگی تفسیر قرآن کریم را از او می‌آموختند، مدرسه تفسیری مکه را تشکیل دادند. عبدالله بن عباس که والی امام علی (ع) بر بصره بود، در سال 40 قمری و پس از شهادت آن حضرت (ع) به مکّه مهاجرت کرد و در آن‌جا علاوه بر تصدّی حکومت، به نشر معارف قرآنی پرداخت و در حوزه و مکتب تفسیری او شخصیت‌های بزرگی تربیت شدند و آثار گرانقدری از خود بر جای نهادند؛ چنان‌که ابن‌تیمیه می‌گوید: اما در زمینه تفسیر، داناترین مردم به تفسیر، مردم مکّه هستند؛ زیرا اینان اصحاب ابن‌عباس‌اند.

مدرسه تفسیری مکه تا سال 86 قمری (سال وفات ابن‌عباس) فعال بود. اسامی گروهی از مفسّران مدرسه مکه عبارت است از:

1. ابومحمّد (ابوعبدالله) سعید بن جبیر بن هشام اسدی: وی حبشی بود و قرائت و تفسیر را از ابن‌عباس آموخت. وثاقت وی اتفاقی است. سعید در سال 95 قمری به دست حجاج بن یوسف ثقفی کشته شد.

2. ابوالحجاج مجاهد بن جبر مکّی مخزومی (21 - 104 ق) : از معتمدترین شاگردان ابن‌عباس بود.

3. ابوعبدالله عکرمه بربری مدنی مولی ابن عباس: وی از بربر مغرب بود و نزد بسیاری از علمای جرح و تعدیل به وثاقت شهرت دارد.

4. ابوعبدالرحمن طاوس بن کیسان یمانی حمیری: ابن‌عباس در حقّ وی گفته است: من گمان می‌کنم طاووس اهل بهشت است.

5. ابومحمد عطاء بن ابی‌رباح مکی (27 - 114 ق).

منابع

1. التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب جلد 1 : صفحه 316
2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 240
3. الفرقان و القرآن : صفحه (341-344)
4. التفسیر و المفسرون جلد 1 : صفحه (107-118)
5. تاریخ تفسیر : صفحه (39-43)
6. تاریخ تفسیر قرآن کریم : صفحه (70-77)

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «مفسّران مدرسه مکه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تلامیذ مدرسه تفسیر مکه، طبقه مفسران اهل مکه، مفسّران مکه

اعم

طبقه مفسران تابعین اهلسنّت

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مفسّران مدرسه مکه به زیرصفحه مفسّران مدرسه مکه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• آنچه باید از قرآن بدانیم : صفحه 22
• الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 123، 1233
• الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 240، 241
• التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب جلد 1 : صفحه 316
• التفسیر و المفسرون جلد 1 : صفحه (107-118)
• الفرقان و القرآن : صفحه (341-344)
• تاریخ تفسیر قرآن کریم : صفحه (70-77)
• تاریخ تفسیر : صفحه (39-43)
• شناخت قرآن : صفحه 382
• مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 22
• پژوهشی در سیر تطور تفسیر و روشهای تفسیری جلد 1 : صفحه 101