عملکردها

معانی ماده امر

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

معانی ماده امر : بحث پیرامون معانی مختلف ماده امر و چگونگی دلالت ماده بر آنها

ماده امر در معانی زیادی به کار رفته است، از جمله:

1. ' طلب '، مانند: ' امرتک بکذا؛ من فلان کار را از تو می‌خواهم '؛

2. ' شیء ' مانند: ' رأیت الیوم امرا عجیبا؛ امروز چیز عجیبی را دیدم '؛

3. ' شأن '، به معنای حالت و کیفیت، مانند: ' شغلنی امر کذا '؛

4. ' فعل '، به معنای کار و عمل خارجی با قطع نظر از حیثیت انتساب آن، مانند: ' و ما امر فرعون برشید؛ کار فرعون، کار پسندیده‌ای نیست؛

5. ' فعل عجیب '، مانند: ' فلما جاء امرنا…؛ هنگامی که آن کار عجیب ما آمد (وقت آن رسید) '؛

6. ' حادثه '، مانند: جئت لامر کذا؛ به خاطر فلان حادثه آمدم '.

در این که ماده امر برای این معانی، مشترک لفظی است یا مشترک معنوی، یا در برخی حقیقت و در برخی مجاز می‌باشد، میان اصولیون، اختلاف وجود دارد.

کسانی که به اشتراک لفظی اعتقاد دارند میان خود اختلاف دارند؛ برخی ماده امر را مشترک لفظی میان طلب و فعل دانسته و سایر معانی را به این دو برمی گردانند؛ عده‌ای هم چون مرحوم ' آخوند ' آن را مشترک لفظی بین طلب و شیء، و برخی نیز آن را مشترک بین طلب و شأن دانسته‌اند.

نکته:

در این که ماده امر (به معنای طلب) در وجوب ظهور دارد یا در استحباب یا در معنایی دیگر، چند دیدگاه وجود دارد:

1. در وجوب ظهور دارد؛

2. در استحباب ظهور دارد؛

3. مشترک لفظی میان وجوب و استحباب می‌باشد؛

4. مشترک معنوی بین وجوب و استحباب بوده و برای ' مطلق طلب ' وضع شده است.

منابع

  1. کفایة الاصول : صفحه 81
  2. دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 224
  3. المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 257
  4. اصول الفقه جلد 1 : صفحه 67
  5. محاضرات فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 5
  6. سیری کامل در اصول فقه جلد 3 : صفحه 181
  7. سیری کامل در اصول فقه جلد 3 : صفحه 123
  8. الموجز فی اصول الفقه جلد 2,1 : صفحه (49-52)
  9. شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه (133-138)
  10. نهایة الافکار جلد 2,1 : صفحه 156
  11. فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه 128
  12. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «معانی ماده امر» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

مدلول لفظ امر، مدلول ماده امر، معانی لفظ امر، معنای کلمه امر، معنای ماده امر، مفاد ماده امر

اعم

معانی امر

وابسته

معانی ماده نهی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه معانی ماده امر به زیرصفحه معانی ماده امر/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اصول الاستنباط : صفحه 77
  • اصول السرخسی جلد 1 : صفحه 11، 13
  • اصول الفقه جلد 1 : صفحه 57، 59، 67
  • الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 356، 357
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1 : صفحه 367
  • الذریعة الی اصول الشریعة جلد 1 : صفحه 27، 29، 35، 36، 50
  • الفوائد الحائریة : صفحه 158
  • اللمع فی اصول الفقه : صفحه 64
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 2 : صفحه 9
  • المحصول فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 302، 303، 305، 308
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 257، 258، 259
  • الموجز فی اصول الفقه جلد 1,2 : صفحه (49-52)
  • الموجز فی اصول الفقه جلد 2,1 : صفحه (49-52)
  • انوار الاصول جلد 1 : صفحه 211، 212، 214، 216، 217
  • بحوث فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 11، 12، 13، 15، 17، 18، 20، 21، 26
  • تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 105، 106، 107
  • تقریرات اصول : صفحه 51
  • تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 131، 133
  • حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 140، 141، 142، 145
  • دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 224
  • دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 76، 77
  • سیری کامل در اصول فقه جلد 3 : صفحه 123، 181
  • شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه (133-138)
  • عدة الاصول (ط.ق) جلد 1 : صفحه 168
  • علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 48، 49، 54
  • فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 128
  • فوائد الاصول جلد 1,2 : صفحه 128
  • فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه 128
  • کفایة الاصول : صفحه 81، 82، 83، 84
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 5، 6، 7، 8، 9، 11، 12، 13
  • مقالات الاصول جلد 1 : صفحه 205
  • منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 369، 375، 377
  • نهایة الاصول : صفحه 84، 85
  • نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 157، 159، 161، 162
  • نهایة الافکار جلد 1,2 : صفحه 156
  • نهایة الافکار جلد 2,1 : صفحه 156