عملکردها

مسالک غیر مقطوع

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

مسالک غیر مقطوع : راه‌های غیر قطعی کشف علّت قیاس

مسالک غیر مقطوع، از مسالک علت و مقابل مسالک مقطوع بوده و به معنای راه هایی است که به وسیله آنها علت قیاس کشف می‌گردد، اما نه به طور قطعی؛ یعنی موجب قطع به علیت نمی‌شود. بیشتر مسالک علت چنین است.

مسالک غیر مقطوع، خود بر دو گونه است:

1. مسالکی که دلیل قطعی بر حجیت آنها اقامه شده است. این قسم همه مسالکی را که حجیت آنها از باب حجیت ظواهر است، شامل می‌گردد، مثل کلامی که ظهور در علیت دارد (احتمال خلاف آن مرجوح است) [۱] .

برای مثال، اگر شارع بگوید: ' الخمر حرام لاسکاره '، چون لام ظهور در علت دارد و ظهور، ظن آور است، این از مسالک غیر مقطوع محسوب می‌گردد، اما چون ظواهر کلام حجت می‌باشد، از نوعی است که بر حجیت آن دلیل قطعی اقامه شده است.

این گونه مسالک نزد غالب اصولی‌ها معتبر می‌باشد.

2. مسالکی که دلیل قطعی بر حجیت آنها اقامه نشده است.

این قسم شامل بیشتر مسالک علت مانند: مناسبت، اطراد، شبه، عکس و غیره می‌گردد.

به اجماع علمای شیعه و برخی از اصولیون اهل سنت این گونه مسالک معتبر نمی‌باشد.

پانوشت

  1. الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 327

منابع

  1. الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه (327-332)
  2. المحصول فی علم اصول الفقه : صفحه 139
  3. اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 663
  4. علم اصول الفقه و خلاصة التشریع الاسلامی : صفحه 75
  5. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

مسالک علت

وابسته

مسالک مقطوع

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مسالک غیر مقطوع به زیرصفحه مسالک غیر مقطوع/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 663
  • الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 325، (327-332)، 328
  • المحصول فی علم اصول الفقه : صفحه 139
  • علم اصول الفقه و خلاصة التشریع الاسلامی : صفحه 75