عملکردها

قرائن توقیفیت ترتیب سور

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

قرائن توقیفیت ترتیب سور : شواهد توقیفی بودن ترتیب موجود سوره‌های قرآن

بین محققان علوم قرآنی اختلاف است که آیا ترتیب سوره‌ها در قرآن فعلی توسط پیامبر اکرم (ص) معین شده است و تخلف از آن جایز نیست، یا اصحاب، خود به چینش قرآن اقدام و سرانجام بر آن اتفاق کرده‌اند؟ به عبارت دیگر، آیا این ترتیب سوره‌ها توقیفی است یا اجتهادی؟

بعضی از طرفداران توقیفی بودن ترتیب سوره‌ها، قرائنی را برای ترتیب چینش سوره‌ها در قرآن موجود ذکر و ادعا کرده‌اند. این قرائن نشان‌دهنده توقیفی بودن ترتیب موجود سوره‌ها و صدور آن‌ها از حکیم است. این قرائن عبارتند از:

1. تشابه به حسب حروف، آن‌چنان که در سور حوامیم موجود است.

2. موافقت اول هر سوره با آخر سوره قبل؛ مثل موافقت معنایی آخر سوره حمد با اول سوره بقره.

3. توازن در لفظ؛ مثل آخر سوره «تبّت» و اول سوره «اخلاص».

4. تشابه محتوایی مجموعه آیات یک سوره با سوره دیگر؛ مثل سوره «الضحی» و «الم‌نشرح».

منابع

  1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 260
  2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 381

اصطلاح‌نامه

وابسته

توقیفیت سور

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه قرائن توقیفیت ترتیب سور به زیرصفحه قرائن توقیفیت ترتیب سور/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • آموزش علوم قرآن جلد 3 : صفحه 281
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 381
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 260