فعل نبی ( ص )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
فعل نبی ( ص ) : فعل صادر شده از پیامبر ' ص ' در مقام تشریع؛ از اقسام سنّت
فعل نبی (ص) ، مقابل قول نبی (ص) و از اقسام سنت نبوی بوده و عبارت است از فعلی که از رسول گرامی اسلام، در مقام تشریع صادر شده است.
میان علما اختلاف است که آیا فعل رسول گرامی اسلام (ص) به تنهایی (و به دور از هر گونه قرینه‌ای) بر حکمی در حق مسلمین دلالت می‌کند یا نه. در این باره چهار دیدگاه وجود دارد:
1. فعل آن حضرت بر وجوب دلالت می‌کند؛
2. فعل آن حضرت بر استحباب دلالت می‌کند؛
3. فعل آن حضرت بر اباحه دلالت می‌کند؛
4. فعل آن حضرت بر چیزی دلالت نمی‌کند و باید توقف کرد، مگر این که قرینه‌ای بر یکی از احکام وجود داشته باشد.
صاحبان هر یک از این اقوال، برای ادعای خود دلایلی ارایه نموده‌اند که در جای خود بیان شده است.
نکته:
در مواردی که پیامبر (ص) از ارتکاب برخی اعمال خودداری نموده است، این ترک فعل، دست کم بر کراهت آن عمل دلالت می‌کند.
منابع
- الاجتهاد اصوله و احکامه : صفحه 68
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 3 : صفحه 229
- شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه (121-122)
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «فعل نبی ( ص )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه فعل نبی ( ص ) به زیرصفحه فعل نبی ( ص )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اصول السرخسی جلد 2 : صفحه 8، 86، 97، 98
- الاجتهاد اصوله و احکامه : صفحه 68
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 148، 149، 159، 162، 462
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 233، 235
- الذریعة الی اصول الشریعة جلد 2 : صفحه 102، 117
- القواعد و الفوائد جلد 1 : صفحه 211، 213
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 3 : صفحه 229، 246، 247
- شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه (121-122)
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 20، 21
- مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 165
- معارج الاصول : صفحه 117، 120
- مقالات اصولی : صفحه 25