عملکردها

عبادت فعلی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

عبادت فعلی : عمل متعلق امر عبادی فعلی، یا فعل بی نیاز از امر عبادی، در صدق عبادت بر آن

عبادت فعلی، به عبادتی گفته می‌شود که یا عبادی بودنش ذاتی است ـ که احتیاج به امر ندارد ـ و یا این که برای نزدیک کردن عبد به مولا صلاحیت داشته و از سوی مولا نیز به آن امر شده است؛ یعنی مکلف می‌تواند به وسیله قصد امر، خود را به مولا نزدیک سازد.

نکته:

در این که آیا نهی از عبادت موجب فساد آن است یا نه، اصولیون با این اشکال روبه رو شده‌اند که چگونه ممکن است به فعل عبادی که محبوب مولا است، نهی تعلق گیرد، زیرا عبادت یعنی آن چه امر ـ استحبابی یا وجوبی ـ به آن تعلق گرفته است و این نشان دهنده محبوب بودن آن نزد مولا است، حال چگونه ممکن است به همین امر محبوب، نهی تعلق گرفته و مبغوض مولا گردد؟

مرحوم ' آخوند خراسانی ' برای حل این اشکال دو راه حل ارایه نموده است:

1. عبادت در این بحث به معنای عبادت ذاتی است که منافاتی با تعلق نهی به آن ندارد؛

2. عبادت در این جا به معنای عبادت شأنی و تعلیقی است؛ یعنی هر چند الآن به آن، نهی تعلق گرفته، امّا اگر به جای نهی، امر به آن تعلق می‌گرفت، امر آن عبادی می‌بود.

منابع

  1. محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 7
  2. سیری کامل در اصول فقه جلد 7 : صفحه (196-197)
  3. کفایة الاصول : صفحه 224
  4. مقالات اصولی : صفحه 131
  5. انوار الاصول جلد 1 : صفحه 605
  6. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 3 : صفحه 281
  7. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

عبادت ( اعم )

وابسته

عبادت شأنی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه عبادت فعلی به زیرصفحه عبادت فعلی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • انوار الاصول جلد 1 : صفحه 605
  • سیری کامل در اصول فقه جلد 7 : صفحه (196-197)
  • کفایة الاصول : صفحه 224
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 7
  • مقالات اصولی : صفحه 131
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 3 : صفحه 281