رکوعات
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
رکوعات : تقسیم قرآن به دسته‌هایی از آیات با اتحاد مضمون
از جمله تقسیم‌های شکلی قرآن، تقسیم آن به رکوعات است. منظور از رکوع، گروهی از آیات است که در یک موضوع آمده و اتحاد مضمونی دارند. به خلاف جزءها و حزب‌ها که به طور مساوی تقسیم شده‌اند، شمار آیات مندرج در هر رکوع، متفاوت است.
علت انتخاب نام «رکوع» این است که اهل سنت در نمازهای شبانه‌روزی پس از خواندن سوره حمد در رکعت اول و دوم به خواندن سوره‌های دیگر یا دست‌کم چند آیه اکتفا می‌کنند. آنان ابتدا چند آیه‌ای را که یک عنوان و موضوع را تشکیل می‌داد برای قرائت در نماز جدا کردند و چون پس از قرائت آن بخش، نمازگزار به رکوع می‌رود، نام هر بخش را رکوع گذاشتند. عدد رکوع‌های قرآن طبق مشهور 540 رکوع است.
برخی گفته‌اند تقسیم‌بندی رکوعات، مبتنی بر احکام فقهی اهل‌سنت است؛ زیرا آنان برخلاف شیعیان خواندن بخشی از سوره را به جای سوره کامل در نماز جایز می‌دانند و پس از خواندن آن بخش، نمازگزار به رکوع می‌رود.
علامت رکوع در برخی قرآن‌ها حرف «ع» است که روی آخرین کلمه آیه قرار می‌گیرد.
منابع
- دانش نامه قرآن و قرآن پژوهی جلد 1 : صفحه 1117
- تجوید استدلالی : صفحه 322
- قرآن پژوهی (هفتادبحث وتحقیق قرآنی) : صفحه 6