عملکردها

راویان قرائت نافع بن عبدالرحمان اصفهانی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

راویان قرائت نافع بن عبدالرحمان اصفهانی : اسامی و شرح‌حال راویان قرائت نافع

افراد بسیاری قرائت نافع را نقل کرده‌اند که عبارتند از: قالون؛ محمد بن اسحاق مسیبی؛ اصمعی؛ اسماعیل بن جعفر بن کثیر انصاری؛ یعقوب بن ابراهیم زهدی؛ ورش. از این جمع، قالون و ورش از شهرت بیشتری برخوردارند که می‌گویند این دو نفر قرائت را بدون واسطه از نافع روایت کرده‌اند.

اینک نکاتی در‌باره این‌دو؛

1. قالون: عیسی بن مینا بن وردان (ابوموسی) معروف به قالون (120 ـ 205 یا 220ق) قرائت را از نافع فراگرفت، و نافع او را به دلیل حسن قرائت و تجوید «قالون» نامیده است (قالون در زبان رومی به معنی خوب است) .

قالون با وجود ناشنوایی یا ثقل سامعه از استادان مهم و معروف قرائت بود و اشتباه قاریان را از حالت و حرکت لب و دهان آنان درمی‌یافت و به اصلاح آن می‌پرداخت.

ابن‌حجر، قالون را از ثقات و راویان مورد اعتماد در قرائت معرفی کرده است؛ ولی در امر حدیث، فی‌الجمله نمی‌توان او را کاملاً ثقه و مورد‌اعتماد معرفی کرد.

2. وَرش: عثمان بن سعید مصری (110 - 197ق) از راویان قرائت نافع بوده است. وی ملقب به وَرش بود. این لقب را به دلیل سپیدی بسیار زیاد بدن او بر او نهاده بودند. اما در کتاب تاج العروس دلیل این لقب را چنین آورده‌ که: ورش کوتاه قد بود و جامه‌های کوتاهی هم می‌پوشید و چون راه می‌رفت پاهایش رنگهای مختلفی داشت، برای همین نافع صدا می‌زد که بخوان‌ای ورشان؛ بیا‌ای ورشان؛ کجاست ورشان و... سپس کلمه ورشان کوتاه شد به ورش. ورشان گونه‌ای پرنده‌است مانند کبوتر.

ابن‌جزری می‌نویسد: ریاست تعلیم قرائت در زمان خودش به‌او منتهی شده است. وی دارای گزینش‌هایی در قرائت قرآن بوده که گاهی مخالف قرائت نافع به نظر می‌رسید. دانشمندان علم قرائت، ورش را در قرائت، حجت و موثق معرفی کرده‌اند.

نیز ر.ک:قرائت نافع.

منابع

  1. تاریخ القرآن : صفحه 157
  2. حجة القراءات : صفحه 52
  3. لطائف الاشارات لفنون القراءات : صفحه 100
  4. النشر فی القراءات العشر جلد 1 : صفحه (99-115)
  5. البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 154
  6. التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 218
  7. مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 458
  8. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 253
  9. اتحاف فضلاء البشر بالقراءات الاربعة عشر : صفحه 25
  10. نیل الخیرات فی القراءات العشرة : صفحه 4
  11. معجم القراءات القرآنیة جلد 1 : صفحه 88

اصطلاح‌نامه

اعم

راویان قرائات

وابسته

قرائت نافع

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه راویان قرائت نافع بن عبدالرحمان اصفهانی به زیرصفحه راویان قرائت نافع بن عبدالرحمان اصفهانی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • آشنایی با علوم قرآن جلد 2 : صفحه 228
  • اتحاف فضلاء البشر بالقراءات الاربعة عشر : صفحه 25
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 253
  • البرهان فی علوم القرآن : صفحه 58
  • البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 154
  • البیان فی تفسیرالقرآن : صفحه 139
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 218، 228
  • النشر فی القراءات العشر جلد 1 : صفحه (99-115)
  • تاریخ القرآن : صفحه 157
  • حجة القراءات : صفحه 52
  • علوم القرآن عند المفسرین جلد 2 : صفحه (39-40)، 108
  • لطائف الاشارات لفنون القراءات : صفحه 100
  • معجم القراءات القرآنیة جلد 1 : صفحه 88
  • مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 458
  • نیل الخیرات فی القراءات العشرة : صفحه 4
  • پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 315