عملکردها

خدمتکار کاروان

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

خدمه کاروان: خدمتگزاران و کارگزاران کاروانهای حج.

از آن در باب صلات و حج سخن گفته‏اند.

صلات: نماز خدمه کاروان از جهت قصر و اتمام حکم نماز حمله دار) ر حمله دار (را دارد.

حج: خدمه کاروان که به مکّه برده می‏شوند در صورتی که سایر شرایط استطاعت) ر استطاعت (را داشته باشند و قبلاً نیز حج واجب انجام نداده باشند، مستطیع‏اند و باید حَجة الاسلام به جا آورند. در غیر این صورت بین به جا آوردن حج تمتّعِ استحبابی یا عمره مفرده) ر عمره (و یا حج افراد) ر حج افراد (مخیّرند. 1

کسانی که از اوّل می‏دانند بعضی اعمال حج را از روی عذر نمی‏توانند به جا آورند، مانند بعضی خدمه کاروان که ناگزیر از همراهی معذورانند و درنتیجه امکان درک وقوف اختیاری مشعر برای آنان وجود ندارد، نمی‏توانند در به جا آوردن حج اجیر گردند و اگر قبل از استخدام اجیر شده باشند، درک وقوف اختیاری بر آنان واجب است. 2

آیا خدمتگزاری که می‏داند بعد از ورود به مکّه و قبل از به جا آوردن اعمال

________________________________________

438

حج، برای انجام دادن بعضی کارها از مکّه خارج می‏شود، می‏تواند برای عمره تمتّع مُحرم شود؟ بعضی قائل به عدم جواز شده و گفته‏اند: چنین فردی باید با احرام عمره مفرده وارد مکه شود و آخرین بار که دیگر تصمیم بر خروج از مکّه را ندارد به عمره تمتّع مُحرم شود. برخی دیگر، تنها در فرضی که خروج و ورودش به مکّه در همان ماهی باشد که برای عمره تمتّع محرم شده است، قائل به جواز شده‏اند. 3

1. مناسک حج) مراجع (/ 45 - 44 و 69 - 68. 2 356 و 123 - 122. 3 77 - 76.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 437

اصطلاح‌نامه

اعم

خدمتکار

وابسته

کاروانسرا، نماز خدمه کاروان

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 437