عملکردها

جنون مالک مضاربه

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

جنون مالک مضاربه : دیوانه شدن مالک مضاربه، از اسباب بطلان عقد مضاربه

مسئله جنون مالک یا عامل مضاربه از دو جهت محل بحث است:

1- از جهت بطلان یا عدم بطلان عقد که از نظر فقها جنون در مضاربه موجب بطلان عقد است چه جنون ادواری باشد و چه اطباقی؛ [۱] دلایل این حکم عبارت است از:

اولا: حکم به صحت معاملات در صورتی صحیح است که عامل مضاربه اهلیت و مالک مضاربه قابلیت آن را داشته باشد، حال اگر جنون بر آنها عارض شود اهلیت و قابلیت به خودی خود منتفی گشته و در نتیجه عقد باطل می‌گردد؛ [۲]

ثانیا: اذن در مضاربه که به منزله روح عقد است با جنون از بین می‌رود در نتیجه عقد باطل می‌گردد؛ [۳]

ثالثا: اجماع. [۴]

2- از جهت تاثیر و عدم تاثیر اجازه وارث در حال جنون جهت تجدید عقد که در این باره نیز فقها اجازه وارث را موثر در تجدید عقد نمی‌دانند؛ دلیلش این است که مضاربه به سبب عارض شدن جنون، فسخ می‌گردد و در این هنگام اگر وارث بخواهد عقد مضاربه را تجدید نماید باید شرایط مال مضاربه از جمله نقدیت رعایت گردد [۵] .

نکته: مجنون ادواری پس از افاقه ازجنون می‌تواند درمضاربه، عقد مجدد ببندد.

پانوشت

  1. مبانی العروة الوثقی (کتاب المضاربه و المساقات) جلد 3 : صفحه 204
  2. مبانی العروة الوثقی (کتاب المضاربه و المساقات) جلد 3 : صفحه 204
  3. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 26 : صفحه 355
  4. مبانی العروة الوثقی (کتاب المضاربه و المساقات) جلد 3 : صفحه 204
  5. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 26 : صفحه 355

منابع

  1. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 26 : صفحه 355
  2. الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 21 : صفحه 217
  3. سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 17 : صفحه 102
  4. مستمسک العروة الوثقی جلد 12 : صفحه 635
  5. مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 4 : صفحه 353

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «جنون مالک مضاربه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

جنون رب المال مضاربه، جنون صاحب مال مضاربه

اعم

جنون متعاقدان مضاربه، مبطلات مضاربه

وابسته

جنون مضارب، مالک مضاربه

منابع

  • الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 21 : صفحه 217
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 26 : صفحه 355
  • سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 17 : صفحه 102
  • مبانی العروة الوثقی (کتاب المضاربه و المساقات) جلد 3 : صفحه 142، 204
  • مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 4 : صفحه 353
  • مستمسک العروة الوثقی جلد 12 : صفحه 435، 635