جناس
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
جناس : استعمال دو لفظ دارای تشابه لفظی و اختلاف معنایی
یکی از اسلوب‌های قرآن، صنعت «جناس» است که از تشابه دو لفظ در تلفظ و مغایرت آن دو در معنا پدید می‌آید و به آن «تجنیس» و «مجانست» نیز می‌گویند.
«جناس» از محسنات لفظی است و در سطح کلمات یا جملات هماهنگی پدید آورده و شنونده را برای گوش‌دادن به کلام تشویق می‌کند.
جناس بر دو قسم است: 1. جناس تام؛ 2. جناس ناقص. هر کدام از این دو انواعی دارد.
نیز ر.ک:جناس اشتقاق، جناس اطلاق، جناس مرفوّ، جناس مصحّف، جناس محرّف، جناس قلب، جناس لاحق، جناس مذیل، جناس مضارع، جناس لفظی.
منابع
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : صفحه 450
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 310
- التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه (89-90)
- اعجاز القرآن : صفحه 83
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «جناس» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه جناس به زیرصفحه جناس/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اسباب النزول جلد 3 : صفحه 506
- اعجاز القرآن : صفحه 83، 271
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 310، 313
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : صفحه 450، 451
- البرهان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 506
- التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه (89-90)، 90، 594
- قوانین الاصول : صفحه 83
- محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة : صفحه 128