عملکردها

تکلیف مشکوک

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تکلیف مشکوک : تکلیف محتمل با تساوی احتمال وجود و عدم آن

تکلیف مشکوک، مقابل تکلیف مظنون و موهوم و از اقسام تکلیف محتمل بوده و به این معنا است که مکلف در اصل توجه تکلیف به خود شک داشته باشد، و بر وجود یا عدم تکلیف، دلیلی نداشته باشد، مانند آن که در زمان رؤیت هلال اول ماه، شک می‌کند که آیا دعا خواندن در این هنگام واجب است یا نه، و یا برای مثال، در حرمت یا عدم حرمت استعمال دخانیات شک می‌کند.

نکته:

در موارد شک در تکلیف، بیشتر اصولی‌ها می‌گویند بعد از جست‌و‌جو و نا امید شدن از وجود دلیل، اصل عملی برائت جاری می‌شود. ولی اخباری‌ها در شبهه وجوبی، به احتیاط و در شبهه تحریمی به برائت معتقد هستند.

در کتاب ' کفایة الاصول ' آمده است:

' لو شک فی وجوب شی ء او حرمته و لم تنهض حجة علیه، جاز شرعا و عقلا ترک الاول و فعل الثانی ' [۱] .

نیز ر.ک:تکلیف محتمل.

پانوشت

  1. کفایة الاصول : صفحه 385

منابع

  1. شرح اصول فقه جلد 4 : صفحه (29-30)
  2. فرهنگ اصطلاحات اصولی : صفحه 219
  3. ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 439
  4. دروس فی علم الاصول : صفحه 186
  5. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «تکلیف مشکوک» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تکالیف مشکوک

اعم

تکلیف محتمل

وابسته

تکلیف مظنون، تکلیف موهوم

منابع

  • ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 439
  • دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 131
  • دروس فی علم الاصول : صفحه 186
  • شرح اصول فقه جلد 4 : صفحه (29-30)
  • فرهنگ اصطلاحات اصولی : صفحه 219
  • کفایة الاصول : صفحه 385