تقلید از اعلم
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
1. مقام فتوا: در وجوب تقلید از اعلم اختلاف است، امّا به قول مشهور، تقلید از او در صورت مخالفت فتوای غیر اعلم با فتوای اعلم و مطابق نبودن آن با احتیاط، واجب است 1 و به قولی، تقلید از اعلم حتی در صورت موافقت فتوای غیر اعلم با فتوای او واجب است. 2
بنا بر قول به وجوب، در صورت علم به اختلاف فتوا هر چند به اجمال و نیز اعلم بودن یکی از مجتهدان موجود به صورت نامشخص، تحقیق برای یافتن مجتهد اعلم واجب است و در صورت علم به اختلاف فتوا و جهل به اعلم بودن یکی، در وجوب تحقیق اختلاف است، امّا در صورت جهل به اختلاف فتوا و اعلم بودن یکی و یا جهل به اختلاف فتوا و علم به اعلم بودن یکی به صورت نامشخص، جستجو واجب نیست 3، مگر بنا بر قول به وجوب تقلید اعلم حتی در صورت موافقت فتوای غیر اعلم با فتوای وی که در این صورت فحص واجب است.
اگر به دست آوردن علم به اعلم بودن یکی از مجتهدان ممکن نباشد و بیّنه (--' بیّنه) نیز بر آن وجود نداشته باشد، امّا اعلم بودن یکی از آنان به طور مشخص، مظنون یا محتمل باشد، در این که تقلید از مجتهدی که اعلمیّت وی مظنون یا محتمل است، به طور مطلق واجب می‌باشد یا تنها در صورت ممکن نبودن
________________________________________
579
احتیاط، اختلاف است. اگر این مجتهد که اعلم بودنش مظنون یا محتمل است نامشخص باشد، مکلّف در عمل به قول هر یک از مجتهدان مخیّراست 4؛ هر چند برخی بر خلاف اتّفاق ظاهر کلمات فقیهان به وجوب احتیاط فتوا داده‌اند.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 578
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «تقلید از اعلم» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
- احتیاطات اعلم، تزاحم ولایت و مرجعیت، تساوی مجتهدان، تشخیص اعلمیت، تقلید غیر اعلم ( فقه )، عدول از اعلم به غیر اعلم، مجتهد اعلم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تقلید از اعلم به زیرصفحه تقلید از اعلم/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.