عملکردها

تفسیر اخلاقی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تفسیر اخلاقی : تفسیر با گرایش به مباحث اخلاقی

در 'تفسیر اخلاقی' مفسر به بیان مقاصد اساسی قرآن‌کریم اهتمام می‌ورزد تا فطرت آدمیان را بیدار کرده، پرده غفلت را از مقابل نور فطرت - که خداوند در او به ودیعت نهاده- برافکند، و برای رسیدن به این هدف، به کشف آموزه‌های دقیقی می‌پردازد که خداوند به آدمیان القا کرده است (به‌ویژه احکام اخلاقی). از این رو، مفسر چیزی را تفسیر می‌کند که نیاز انسان مسلمان را در زمینه اخلاق- چه از نظر آرا و اندیشه و چه از نظر عمل- تأمین کند، و با استفاده از مفهوم و برداشت اخلاقی‌ای که مفسر به‌آن دست یافته است، به حل مشکلات اجتماعی و سیاسی می‌پردازد.

دلایل گرایش به چنین شیوه تفسیری یکی این است که اساساً فلسفه بعثت انبیا تربیت انسان و رساندن او به اهداف بلند اخلاقی است؛ و دیگر این که این مفسران معتقدند هرگونه تغییری در انسان و جامعه بشری، از تغییر اخلاقی در انسان سرچشمه می‌گیرد.

نیز ر. ک: تفاسیر اخلاقی؛ مفسران اخلاقی.

منابع

  1. المفسرون حیاتهم و منهجهم : صفحه 54

اصطلاح‌نامه

اعم

تفسیر قرآن ( علوم قرآنی )

وابسته

تفاسیر اخلاقی، مفسّران اخلاقی

منابع

  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) : صفحه 122
  • المفسرون حیاتهم و منهجهم : صفحه 54