عملکردها

تخصیص قرآن به سنت

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تخصیص قرآن به سنت : تخصیص‌زدن آیه‌ای از قرآن با سنّت معصوم (ع)

«تخصیص قرآن به سنت» را «تخصیص قرآن به حدیث» هم گفته‌اند.

میان دانشمندان اسلامی درباره جواز تخصیص قرآن به سنت اختلاف‌نظر وجود دارد. کسانی که به جواز تخصیص عام قرآنی به خبر واحد معتقدند، بعضی تخصیص قرآن به خبر واحد را در صورتی جایز می‌دانند که حجیت خبر واحد با ادله قطعی ثابت شده باشد. می‌توان گفت اغلب علمای شیعه بر این اعتقادند. عده‌ای مانند عیسی بن ابان، باور دارند که اگر حکم عام قرآنی، پیش از تخصیص به خبر واحد، با دلیل قطعی دیگری تخصیص خورده باشد، با خبر واحد نیز تخصیص‌بردار است؛ و گرنه، جایز نیست.

عده‌ای از علمای اهل‌سنت به عدم جواز تخصیص قرآن به سنت معتقدند.

مثال تخصیص قرآن به سنت:

1. «وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ فَاقْطَعُواْ أَیْدِیَهُمَا» (مائده// 38) مفاد این آیه که هر سارقی را شامل می‌شود، با حدیث «لاتقطع ید سارق إلّا فی ربع دینار فصاعداً» به «کسانی که بیشتر از ربع دینار سرقت کنند» تخصیص خورده است.

2. آیه مواریث (نساء// 11) که با حدیث «القاتل لایرث» تخصیص زده شده است.

منابع

  1. اصول الفقه جلد 1 : صفحه 159
  2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 54
  3. دراسات فی القرآن الکریم : صفحه 183
  4. مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 144

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «تخصیص قرآن به سنت» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تخصیص قرآن به حدیث

اعم

تخصیص قرآن

وابسته

تخصیص سنت به قرآن، تخصیص قرآن به اجماع، تخصیص قرآن به قرآن، تخصیص قرآن به قیاس

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تخصیص قرآن به سنت به زیرصفحه تخصیص قرآن به سنت/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • آموزش علوم قرآن جلد 3 : صفحه 54
  • اصول الفقه جلد 1 : صفحه 159
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 54
  • دراسات فی القرآن الکریم : صفحه 183
  • قرآن ثقل اکبر : صفحه 197
  • مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 144
  • مجله پژوهشهای قرآنی جلد 3 : صفحه 293
  • مجله پژوهشهای قرآنی جلد 7 : صفحه 300