عملکردها

بت ( فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

بت

بُت: تندیس ساخته شده از سنگ و مانند آن جهت پرستش.

بت به تندیسی اطلاق می‏گردد که از سنگ، چوب، عاج یا فلز به شکل انسان یا حیوان و یا ترکیبی از آن دو - همچون سر فیل یا خوک با تنه انسان - و یا شکلهای دیگر ساخته شده و از سوی مشرکان پرستش می‏شود1 و از آن به مناسبت در باب تجارت و ضمان سخن رفته است.

پرستش بت، حرام و از مصادیق بارز شرک و پرستنده آن مشرک است) ر کفر (. بت به جهت حرمت منافع آن در شرع مقدّس حرام شده است؛ از این‏رو ساختن، نگهداری، عاریه دادن و نیز هر نوع کسب با آن به اجاره‏دادن، فروختن و مانند آن، حرام و معامله با آن باطل است. 2

فروختن چوب و مانند آن به کسی که از آن بت می‏سازد بنابر مشهور مکروه است و اگر در معامله، ساختن بت شرط شود، حرام و معامله باطل خواهد بود. 3

نابود کردن هیئت) شکل ظاهری (بت با قدرت بر آن، واجب است و ضمان آور نیست؛ لیکن از بین بردن مادّه آن موجب ضمان است مگر آنکه اتلاف هیئت متوقّف بر آن باشد. برخی - حتّی درصورت عدم توقّف اتلاف هیئت بر آن - قائل به عدم ضمان شده‏اند. 4

سوگند خوردن به بت حرام است و قسم منعقد نمی‏شود. 5

1. دانشنامه جهان اسلام 2 215 /2. جواهر الکلام 5 27- 26. 4 31 - 30. 3 25 /22. الدروس الشرعیة 161 /2.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 64

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «بت ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اصنام ( فقه )، صنم ( فقه )

اعم

آلات غیر مشروع عبادت

اخص

نُصُب

وابسته

اتلاف هیاکل عبادت، بیع بت، بیع برای محرمات، پرستش بت، کرنش در برابر بت

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه بت ( فقه ) به زیرصفحه بت ( فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة جلد 3 : صفحه 166
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 22 : صفحه (25-27)
  • درمحضرشیخ انصاری شرح محرمه جلد 1 : صفحه 34، 35
  • شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 2 : صفحه 9
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 64
  • کتاب المکاسب جلد 1 : صفحه 11