الفاظ عام قرآن
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
الفاظ عام قرآن : الفاظ قرآنیِ دالّ بر عموم
الفاظ دلالت‌کننده بر عموم در قرآن کریم به‌این شرح است:
1. کل: «کُلُّ مَنْ عَلَیْهَا فَانٍ» (الرحمن// 26) .
2. الذی، التی و تثنیه و جمع آن‌ها: «وَالَّذِی قَالَ لِوَالِدَیْهِ أُفٍّ لَّکُمَا» (احقاف// 17) . مراد از «وَالَّذِی» همه افرادی است که این قول از ایشان صادر می‌شود.
3. اَیّ، ما و مَن، در هر سه حالت شرط، استفهام و موصول: «أَیًّا مَّا تَدْعُواْ فَلَهُ الأَسْمَاء الْحُسْنَی» (اسراء// 110) .
4. جمع مضاف؛ مانند: «اولادکم» در «یُوصِیکُمُ اللّهُ فِی أَوْلاَدِکُمْ» (نساء// 11) .
5. جمع معرف به «الـ»؛ مانند: «المؤمنون» در «قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ» (المؤمنون// 1) .
6. اسم جنس مضاف؛ مانند: «أمره» در «فَلْیَحْذَرِ الَّذِینَ یُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ» (نور// 63) .
7. اسم جنس معرف به «الـ»؛ مانند: «البیع» در «وَأَحَلَّ اللّهُ الْبَیْعَ» (بقره// 275) .
8. نکره در سیاق نفی و نهی؛ مانند: «اُفّ» در «فَلاَ تَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ» (اسراء// 23) .
9. نکره در سیاق شرط؛ مانند: «وَإِنْ أَحَدٌ مِّنَ الْمُشْرِکِینَ اسْتَجَارَکَ فَأَجِرْهُ حَتَّی یَسْمَعَ کَلاَمَ اللّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ» (توبه// 6) .
10. نکره در سیاق امتنان: «وَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاء مَاء طَهُورًا» (فرقان// 48).
منابع
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 48
- مباحث فی علوم القرآن : صفحه 304
- قرآن ثقل اکبر : صفحه 192
- دراسات فی القرآن الکریم : صفحه 193
- دراسات فی القرآن الکریم : صفحه 175
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 139
اصطلاح‌نامه
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه الفاظ عام قرآن به زیرصفحه الفاظ عام قرآن/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.