عملکردها

آیات ‌الله (قرآن)

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

آیات ‌الله (قرآن) : یکی از نام‌ها و صفات قرآن کریم

یکی از نام‌ها و صفات قرآن که در خود قرآن آمده، 'آیات' است که به سه صورت یافت می‌شود:

1. در برخی موارد 'آیات' به 'الله' اضافه شده است؛ مانند: «وَکَیْفَ تَکْفُرُونَ وَأَنتُمْ تُتْلَی عَلَیْکُمْ آیَاتُ اللّهِ...»؛ 'و چگونه کفر می‏ورزید با اینکه آیات خدا بر شما خوانده می‏شود'. (آل عمران// 101) .

2. گاهی آیات به کلمه 'بیّنات' متصف شده است؛ مانند: «وَلَقَدْ أَنزَلْنَآ إِلَیْکَ آیَاتٍ بَیِّنَاتٍ»؛ 'و همانا بر تو آیاتی روشن فرو فرستادیم' (بقره//99) .

3. در پاره‌ای دیگر، آیات با کلمه 'مبیّنات' وصف شده است؛ مانند: «وَلَقَدْ أَنزَلْنَا إِلَیْکُمْ آیَاتٍ مُّبَیِّنَاتٍ...»؛ 'و قطعا به سوی شما آیاتی روشنگر فرود آورده‏ایم' (نور// 34) .

فخر رازی در باره علت نام‌گذاری قرآن، به 'آیات‌الله'، 'آیات بینات' و 'آیات مبینات' سه وجه ذکر کرده است:

1. آیه، به معنای راهنما و دلالت‌کننده است. وقتی اجزای قرآن به دلیل فصاحت و بلاغت بر درستی ادعای نبوت دلالت دارد، همه قرآن می‌تواند آیه باشد.

2. برخی از آیات قرآن از اخبار غیبی سخن رانده، امور غیبی را ثابت می‌کنند؛ پس قرآن آیات و نشانه و معجزه است.

3. قرآن دربردارنده دلایل توحید، نبوت و شریعت است؛ پس قرآن از این نظر آیه و نشانه است.

و نیز می‌توان چنین گفت که تمام پدیده‌های جهان آفرینش، آیات و نشانه‌های علم و قدرت خدا هستند. قرآن هم از آن جهت که بالاترین نشانه علم و قدرت خداوند و معجزه است و هیچ‌کس نمی‌تواند نظیر آن را بیاورد، 'آیات‌الله' نامیده شده است، و چون این آیات، روشن و روشنی بخشند، به آیات بینات و مبینات وصف شده‌اند که حق و باطل، هدایت و گمراهی را آشکارا برای مردم بیان می‌کنند.

نیز ر.ک:آیات.

منابع

  1. التفسیر الکبیر جلد 3 : صفحه 199
  2. التفسیر الکبیر جلد 23 : صفحه 222
  3. التفسیر الکبیر جلد 24 : صفحه 19
  4. مجمع البیان فی تفسیرالقرآن جلد 1 : صفحه 168
  5. قرآن شناسی جلد 1 : صفحه 33

اصطلاح‌نامه

اعم

اسامی و صفات قرآن

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیات ‌الله (قرآن) به زیرصفحه آیات ‌الله (قرآن)/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • التفسیر الکبیر جلد 23 : صفحه 222
  • التفسیر الکبیر جلد 24 : صفحه 19
  • التفسیر الکبیر جلد 3 : صفحه 199
  • شناخت نامهای قرآن : صفحه 106
  • قرآن شناسی جلد 1 : صفحه 33
  • مجمع البیان فی تفسیرالقرآن جلد 1 : صفحه 168