عملکردها

تعارض نص و نص

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۶ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۲۲:۴۳ توسط Hashemi (بحث | مشارکت‌ها) (۱ نسخه واردشده)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

توضیح مفهومی

تعارض نص و نص : تنافی میان مدلول دو نصّ

تعارض نص و نص از اقسام تعارض ادله لفظی و به معنای تعارض دو دلیل لفظیِ دارای مدلول قطعی می‌باشد؛ یعنی مدلول آنها به اندازه‌ای روشن است که احتمال خلاف در آن راه ندارد.

اصولیون اعتقاد دارند تعارض بین دو نص قطعی الصدور معنا ندارد، زیرا به قطع صدور دو امر متنافی از معصوم (ع) منتهی می‌گردد.

بنابراین، اگر گاهی در این موارد تعبیر تعارض نص و نص به کار برده می‌شود، منظور، تعارض اصطلاحی (تعارض مستمر) نیست، بلکه مراد، تعارض صوری و غیر حقیقی است و این دو دلیل به گونه‌ای با هم جمع گردیده یا تأویل می‌شوند، مثل آن که یکی از آن دو ناسخ دیگری باشد.

نکته:

نص در اصول به دو معنا به کار می‌رود؛ گاهی نص به معنای دلیل کتبی و لفظی است که آیات و روایات را شامل می‌شود و گاهی نص در مقابل ظاهر می‌آید، که در این جا معنای دوم مورد نظر است.

منابع

  1. دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 542
  2. اصول الفقه : صفحه 412
  3. تحریرالمعالم : صفحه 206
  4. اصول الاستنباط : صفحه 233
  5. اصول الاستنباط : صفحه 209
  6. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5 : صفحه 146
  7. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «تعارض نص و نص» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تعارض نصین

اعم

تعارض ادله لفظی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تعارض نص و نص به زیرصفحه تعارض نص و نص/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 198، 236
  • اصول الاستنباط : صفحه 209، 223، 224، 233، 254، 256
  • اصول السرخسی جلد 2 : صفحه 12، 18، 19، 20، 21، 23، 25
  • اصول الفقه : صفحه 412
  • الفوائد الحائریة : صفحه 58
  • بحوث فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 22
  • تحریرالمعالم : صفحه 206
  • حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 224
  • دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 542
  • علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 265، 266، 306، 316، 321
  • فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 365، 389
  • فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 452، 476
  • فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 388، 389
  • فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 196
  • مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 284
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5 : صفحه 146
  • نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 263