عملکردها

آیه صدق (علوم قرآنی )

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۷:۴۷ توسط Hashemi (بحث | مشارکت‌ها) (۱ نسخه واردشده)

توضیح مفهومی

آیه صدق ( علوم قرآنی ) : آیه 33 زمر، از آیات نازل شده در شأن حضرت علی (ع)

به آیه 33 سوره زمر «آیه صدق» می‌گویند: «وَ الَّذِی جاءَ بِالصِّدْقِ وَ صَدَّقَ بِهِ أُولئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ»؛ «اما کسی که سخن صدق بیاورد و کسی که آن را تصدیق کند آنها پرهیزگارانند».

در این آیه پرهیزکار واقعی کسی دانسته شده که‏ سخن صدق و حق را بیاورد، و کسی که آن را تصدیق کند. بسیاری از مفسران اسلام اعم از شیعه و اهل سنت این روایت را در تفسیر آیه نقل کرده‏اند که منظور از «الَّذِی جاءَ بِالصِّدْقِ» پیامبر (ص) است و منظور از «صَدَّقَ بِهِ» علی (ع) می‏باشد. طبرسی در ~مجمع البیان~، و ابو الفتوح رازی در تفسیر ~روح الجنان~ آن را از ائمه اهل بیت نقل کرده‏اند، اما جمعی از علما و مفسران اهل سنت آن را از ابو هریره از پیغمبر گرامی اسلام (ص) یا از طرق دیگر روایت کرده‏اند، از جمله: علامه ابن مغازلی در ~مناقب~، علامه گنجی در ~کفایة الطالب~، قرطبی مفسر معروف در تفسیرش، علامه سیوطی در ~الدر المنثور~ و همچنین آلوسی در ~روح المعانی~. البته هر چند بدون شک علی (ع) در میان پیروان و تصدیق‏کنندگان پیامبر اسلام (ص) در صف مقدم جای دارد و نخستین صدیق است، اما این گونه تفسیرها برای بیان مصداق‌های روشن می‏باشد، زیرا جمله «أُولئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ» دلیل بر عمومیت آیه است.

احدی از علمای اسلام منکر این واقعیت نیست که علی (ع) از میان مردان نخستین کسی بود که پیامبر (ص) را تصدیق کرد، تنها خرده‏گیری که از ناحیه بعضی شده این است که می‏گویند او در زمانی ایمان آورد که 10 یا 12 ساله بود و اسلام او در آن زمان رسمیت نداشت! ولی این سخن بسیار عجیب به نظر می‏رسد، زیرا چگونه چنین چیزی صحیح است با اینکه پیامبر (ص) اسلام او را پذیرفت، و او را وزیر و وصی خود خطاب کرد، و در کلمات پیامبر (ص) به صورت مکرر از او به عنوان «اول المؤمنین» یا «اولکم اسلاماً» یاد شده است.

منابع

  1. تفسیر نمونه جلد 19 : صفحه 451
  2. الدر المنثور فی التفسیر بالماثور جلد 5 : صفحه 328
  3. مجمع البیان فی تفسیرالقرآن جلد 8 : صفحه 777
  4. تفسیر نور الثقلین جلد 4 : صفحه 486
  5. المیزان فی تفسیر القرآن جلد 17 : صفحه 260
  6. تفسیر القمی جلد 2 : صفحه 249

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «آیه صدق ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

آیه 033 زمر

اعم

اسامی آیات، سوره زمر

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیه صدق (علوم قرآنی ) به زیرصفحه آیه صدق (علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الدر المنثور فی التفسیر بالماثور جلد 5 : صفحه 328
  • المیزان فی تفسیر القرآن جلد 17 : صفحه 260
  • تفسیر القمی جلد 2 : صفحه 249
  • تفسیر نمونه جلد 19 : صفحه 451، 452
  • تفسیر نور الثقلین جلد 4 : صفحه 486
  • مجمع البیان فی تفسیرالقرآن جلد 8 : صفحه 777