مخصص مجمل مصداقی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مخصص مجمل مصداقی : مخصّص دارای اجمال از ناحیه مصداق
مخصص مجمل مصداقی، آن است که اجمال و ابهام دلیل خاص، از ناحیه مصداق میباشد؛ به این معنا که مفهوم دلیل خاص، کاملاً روشن است، اما در ناحیه مصداق، اجمال وجود دارد که آیا این فرد به خصوص که عنوان عام شامل آن میشود، در عنوان خاص داخل شده و از تحت حکم عام بیرون رفته است یا خیر.
برای مثال، اگر مولا بگوید: ' اکرم العلماء ' و سپس بگوید: ' لا تکرم الفساق منهم '، روشن است که ' فاسق ' به کسی اطلاق میشود که یا مرتکب گناه کبیره شود یا اصرار بر صغیره نماید، ولی معلوم نیست آیا زید عالم، مرتکب کبیره شده یا اصرار بر صغیره داشته است یا نه؛ در این جا، اجمال در مصداق مخصص است و از آن به شبهه مصداقیه تعبیر میشود. و یا مانند این که دانسته شود ' ید امانی ' ضمان آور نیست و ' ید عدوانی ' ضمان آور است و در خارج مالی در دست کسی تلف شود ولی شک به وجود آید که آیا ید او امانی است یا عدوانی.
منابع
- اصول الاستنباط : صفحه 142
- اصول الاستنباط : صفحه 139
- مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 94
- مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 91
- مقالات الاصول جلد 1 : صفحه 439
- الموجز فی اصول الفقه جلد 2,1 : صفحه 199
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
اعم
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه مخصص مجمل مصداقی به زیرصفحه مخصص مجمل مصداقی/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اصطلاحات الاصول : صفحه 234
- اصول الاستنباط : صفحه 139، 142
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 146
- المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 476، 479، 482
- الموجز فی اصول الفقه جلد 1,2 : صفحه 199
- الموجز فی اصول الفقه جلد 2,1 : صفحه 199
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 107، 108
- بحوث فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 308، 309، 310، 311، 314، 317، 319، 321، 327، 330، 346
- حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 495
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 177
- فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 525
- کفایة الاصول : صفحه 259
- مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 91، 94
- مقالات الاصول جلد 1 : صفحه 439