بَیْضه ( تخم )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
بیضه
بیضه: تخم.
قسمت زیرین دستگاه تناسلی نر، که از دو جزء همسان تشکیل شده است،
بیضه نامیده میشود؛ از اینرو، به صورت تثنیه یعنی »بیضتین«، »خُصْیتین« و »اُنْثیین« نیز استعمال شده است. از این عنوان به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، نکاح، اطعمه و اشربه، قصاص و دیات، سخن رفته است.
بیضه انسان جزو عورت) ر عورت (و پوشاندن آن از بیننده محترم) ر ناظر محترم (- جز همسر - واجب است. 1
از محرّمات حیوان ذبح شده، بیضه آن است. 2
اگر کسی به بیضه دیگری آسیب برساند، قصاص میشود) ر قصاص (. ولی در فرض آسیب رسیدن به یک بیضه، چنانچه با قصاص، احتمال آسیب دیدن بیضه دیگر یا آلت تناسلی جانی برود، و نیز در فرض زن بودن جانی، دیه ثابت میشود. 3
قطع دو بیضه موجب دیه کامل و به قول مشهور، قطع هر یک، موجب نصف دیه است. مقابل قول مشهور، قول ثبوت دو سوم دیه کامل در قطع بیضه چپ و یک سوم در قطع بیضه راست است. 4
اگر بیضه بر اثر جنایت، ورم کند دیه آن چهارصد مثقال شرعی طلا است. 5 به انسان یا حیوانی که بیضه او کشیده شده است »اخته« گفته میشود) ر اخته (.
1. جواهر الکلام 272. 5 270 /43. 4 378 - 377 /42. 3 342 /36. 2 183 /8.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 161
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «بَیْضه ( تخم )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
- پیوند بیضه، تقلص بیضتین، جنایت بر بیضه، خروج منی از سوراخ بیضتین، دیه بیضه، فتق بیضه، قصاص بیضه، قطع بیضه