آینه
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
آیینه: جسم صیقلی و شفاف منعکس کننده صورت اشیاء.
در باب‌های طهارت، صلات، حج و دیات به مناسبت از آن سخن رفته است.
199
1. نگاه کردن: بنا بر فتوای مشهور نگاه کردن مُحرم (--» احرام) در آیینه حرام است 1، لیکن کفّاره ندارد و مستحب است وی پس از نگاه کردن، تلبیه (--» تلبیه) بگوید. 2 هنگام نگاه کردن در آیینه، حمد خدا مستحب است 3 و خواندن دعای « أَلحَمدُ لله الَّذی خَلَقَنِی بَشَراً سَوِیّاً وَ زَیَّنَنِی وَ لَم یَشِنِّی وَ فَضَّلَنِی عَلی کَثِیرٍ مِن خَلقِهِ وَ مَنَّ عَلَیَّ بِالاسلامِ وَ رَضِیَهُ لِی دِیناً » وارد شده است. 4
آن چه نگاه کردن به آن حرام است - مانند عورت دیگری یا بدن زن نامحرم - بنا بر نظر مشهور، نگاه کردن به آن از آیینه نیز حرام می‌باشد 5؛ مگر در موارد ضروری مانند درمان بیمار. 6
2. تطهیر: در این که چیز نجس که با تابش خورشید پاک می‌شود، با انعکاس نور خورشید از آیینه نیز پاک می‌گردد، اختلاف است. 7
3. قصاص: از راه‌های قصاصِ (--» قصاص) کسی که بینایی چشم دیگری را از بین ببرد، ولی حدقه آن سالم باشد، استفاده از آیینه است؛ بدین صورت که آیینه حرارت داده شده را در برابر تابش خورشید قرار می‌دهند تا در چشم جانی بتابد و بینایی آن از بین برود، مشروط به این که به حدقه زیان نرساند. اگر قصاص موجب زیان بیشتر بر چشم جانی گردد، قصاص ساقط می‌شود و جانی باید دیه (--» دیه) بپردازد. 8
1 - جواهر الکلام 18 348.
2 - مناسک مراجع 83.
3 - وسائل الشیعة 7 173.
4 - فقه الرضا 395.
5 - مستمسک العروة 5 249.
6 - العروة الوثقی 1 167.
7 - مستمسک العروة 2 84.
8 - جواهر الکلام 42 371 - 373.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 198
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «آینه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آینه به زیرصفحه آینه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.