مخصص مجمل بین متباینین

توضیح مفهومی

مخصص مجمل بین متباینین : مخصِّص مردّد بین دو امر متباین

تردید و دوران ناشی از اجمال، در هر یک از مخصص مجمل مصداقی و مخصص مجمل مفهومی به دو صورت قابل تصور است:

1. دوران بین اقل و اکثر؛ 2. دوران بین متباینین.

مخصص مجمل بین متباینین، مخصصی است که تردید ناشی از اجمال در آن به صورت تردید میان دو امر متباین می‌باشد، که دو صورت دارد:

أ: موردی که مفهوم آن، بین متباینین مردد باشد، مانند این که دلیل عام می‌گوید: ' اکرم العلماء ' و دلیل خاص می‌گوید: ' لا تکرم زیدا العالم ' و مفهوم زید بین ' زید بن بکر ' و ' زید بن خالد ' مردد است؛

ب: موردی که مصداق آن، بین متباینین مردد می‌باشد، مثل این که دلیل عام بگوید: ' اکرم العلماء ' و دلیل خاص بگوید: ' لا تکرم الفساق من العلماء '، در حالی که معنای فاسق روشن است، ولی شک وجود دارد که کدام یک از دو فرد خارجی (زید یا عمرو) فاسق می‌باشد.

نکته:

اقل و اکثر همیشه در جایی پیش می‌آید که قدر متیقن، یا همان اقل، وجود دارد، و مازاد بر آن (اکثر) مشکوک است؛ ولی در متباینین، قدر متیقن وجود ندارد.

منابع

1. محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 182
2. مقالات الاصول جلد 1 : صفحه 348
3. مبادی فقه و اصول : صفحه (236-237)
4. اصول الاستنباط : صفحه 140
5. الموجز فی اصول الفقه جلد 2,1 : صفحه 196
6. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «مخصص مجمل بین متباینین» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

مخصص مردد بین متباینین

اعم

مخصص مجمل

وابسته

مخصص مجمل بین اقل و اکثر

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مخصص مجمل بین متباینین به زیرصفحه مخصص مجمل بین متباینین/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اصطلاحات الاصول : صفحه 235
• اصول الاستنباط : صفحه 140
• اصول الفقه جلد 1 : صفحه 147
• المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 475، 478، 487
• المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 83، 85
• الموجز فی اصول الفقه جلد 1,2 : صفحه 196
• الموجز فی اصول الفقه جلد 2,1 : صفحه 196
• انوار الاصول جلد 2 : صفحه 108
• تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 473
• حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 495
• علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 175
• فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 523
• فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 59
• مبادی فقه و اصول : صفحه (236-237)
• مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 93
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 182
• مقالات الاصول جلد 1 : صفحه 348، 438
• منتقی الاصول جلد 3 : صفحه 315