دعوی در نصیب مضارب

توضیح مفهومی

دعوی در نصیب مضارب : اختلاف عامل با مالک در کم و زیادی سود مضاربه

اختلافی است که در آن، عامل مضاربه ادعای زیادی سود را دارد ولی مالک مضاربه منکر آن بوده و مدعی سود کمتر است.

در این باره دو قول وجود دارد:

الف - قول مشهور که معتقدند اختلاف در نصیب مضارب چه قبل از حصول سود و چه بعد از حصول سود باشد قول مالک با قسم مقدم است ؛ دلایلی که برای این قول مطرح شده عبارت است از:

1- مالک منکر زیادی نصیب عامل از سود بوده به همین جهت قول او موافق با اصل عدم زیادی است ؛

2- اصل تبعییت سود از مال مضاربه ؛

3- اختلاف مالک و عامل در تعیین حصه بوده و تعیین حصه نیز فعل مالک است و مالک هم به آن بیناتر است .

ب - قول غیر مشهور که قول محقق کرکی در « جامع المقاصد » است؛ او قائل به تقدم قول مالک در صورت عدم حصول سود است و در صورت حصول سود باید مالک و عامل مضاربه هر دو قسم بخورند ؛ زیرا هر یک از مالک و عامل، مدعی و مدعا علیه‌اند در نتیجه باید قسم بخورند .

منابع

1. جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 8 : صفحه 167
2. الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 21 : صفحه 236
3. مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 4 : صفحه 369
4. مستمسک العروة الوثقی جلد 12 : صفحه 400
5. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 26 : صفحه 371
6. الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 21 جزء : صفحه 236

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «دعوی در نصیب مضارب» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

دعوی در نصیب عامل مضاربه

اعم

دعوی در مضاربه

وابسته

تعارض دعوی سود و ضرر، مضارب

منابع

• الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 21 : صفحه 236
• القواعد الفقهیة جلد 12 : صفحه 400
• جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 8 : صفحه 167
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 26 : صفحه 371
• سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 17 : صفحه 85
• مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 4 : صفحه 369
• مستمسک العروة الوثقی جلد 12 : صفحه 400
• مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة جلد 16 : صفحه 80، 805