عملکردها

چیدن

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

چیدن

چیدن: برداشت میوه و سبزیها/ کوتاه کردن مو و ناخن.

از چیدن به معنای نخست در باب تجارت و مساقات سخن گفته‏اند.

فروش تره بار همچون خیار، بادمجان و انواع سبزی پس از آشکار شدن محصول و انعقاد آن به صورت یک یا دو بار چیدن و یا بیشتر بر حسب شرط، جایز است و ملاک در مقدار چینش در هر بار عرف است. 1

چنانچه معامله بر اصل درخت صورت گیرد نه میوه آن، بر خریدار واجب است تا زمان چیدن میوه، آن را بر درخت باقی گذارد، مگر آنکه در عقد برای نگهداری میوه مدتی معین شرط شده باشد. 2

چنانچه در عقد مساقات شرط نشده باشد چیدن میوه بر عهده عامل است یا مالک، بر حسب اقتضای عقد بر عهده عامل خواهد بود. 3 برخی گفته‏اند: در صورت عدم شرط، به عرف منطقه رجوع می‏شود. 4

از چیدن به معنای دوم در بابهای طهارت، حج و کفّارات سخن گفته‏اند.

چیدن) جزّ (مو در مصیبت بر زن جایز نیست و بنابر قول مشهور موجب ثبوت کفّاره است؛ لیکن در اینکه کفّاره آن به صورت تخییر، آزاد کردن بنده یا دو ماه پی در پی روزه گرفتن و یا اطعام شصت مسکین است؛ یا موارد یاد شده به ترتیب است؛ بدین معنا که در صورت عدم توانایی بر آزاد کردن بنده، نوبت به روزه گرفتن و با عدم توانایی بر آن، نوبت به اطعام می‏رسد، اختلاف است. 5

در الحاق تراشیدن و سوزاندن مو به چیدن آن، 6 و نیز چیدن بخشی از مو به همه آن اختلاف است7) ر تراشیدن (.

چیدن شارب) ر شارب (و ناخن) ر ناخن (بویژه در روز جمعه، 8 همچنین قبل از احرام9) ر احرام (و نیز قبل از دخول مکه و مسجد الحرام برای طواف و سعی پس از گزاردن مناسک روز عید قربان10 مستحب است.

چیدن ناخن11 و نیز زدودن مو، خواه به چیدن یا تراشیدن یا غیر آن، بر محرم حرام12 و موجب ثبوت کفّاره است. 13

چیدن ناخن میّت مکروه است. 14

تقصیر که با چیدن ناخن یا مقداری از موی سر یا صورت محقق می‏شود، بنابر مشهور عملی عبادی و از واجبات تعیینی یا تخییری عمره و حج، و موجب خروج از احرام) تحلّل (است15) ر تقصیر (.

1. جواهر الکلام 2 78 - 77 /24. تذکرة الفقهاء 386 /10؛ جواهر الکلام 3 80 /24. الحدائق الناضرة 4 363 - 362 /21. جواهر الکلام 5 67 /27. الروضة البهیة 15 - 14 /3؛ جواهر الکلام 6 185 - 183 /33. جواهر الکلام 7 185 /33. مهذّب الاحکام 8 249 /4. الحدائق الناضرة 9 570 - 569 /5. جواهر الکلام 251 - 232 /19 453 - 450 /20. 15 156 /4. 14 406 - 399 /20. 13 377. 12 411 /18. 11 267 /19. 10 175 /18.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 187

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «چیدن» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

جَزّ، قَصّ

اعم

قطع ( بریدن )

اخص

چیدن پشم قربانی حج، چیدن خرما، چیدن غله، چیدن مو، چیدن میوه، چیدن ناخن

منابع

  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 33 : صفحه 186
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 187