موعظه (قرآن)

توضیح مفهومی

موعظه (قرآن) : یکی از اوصاف قرآن

«موعظه» از «وعظ» به معنای پند و اندرز، تذکر و یادآوری سخنی که با خیر و خوبی همراه باشد و موجب رقت و نرمی دل شود، و نیز به معنای واداشتن به کاری آمده است که با بیم دادن همراه باشد؛ به عبارت دیگر، هر گونه اندرزی که در مخاطب اثر بگذارد و او را از بدی‌ها بترساند یا قلب او را متوجه نیکی‌ها گرداند، وعظ و موعظه نامیده می‌شود.

«موعظه» یکی از اسامی و صفات قرآن است: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْکُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ»‌؛ «ای مردم! اندرزی از سوی پروردگارتان برای شما آمده است» (یونس// 57) . در این آیه و آیات 138سوره آل‌عمران، 34 سوره نور و 120 سوره هود، لفظ «موعظه» به‌کار رفته است.

قرآن، نصیحت و پندی است برای انسان و او را از سرکشی و طغیان و تمرد و عصیان بازمی‌دارد و به سوی خدا و پذیرش حق مایل می‌سازد و مانند طبیب است که بیمار را از آن‌چه که برایش مضرّ است نهی می‌کند و هرچه را که برای وی شفا بخش است تجویز می‌کند، و همین ویژگی سبب نامگذاری قرآن به «موعظه» است.

منابع

1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 273
2. جمال القراء و کمال الاقراء جلد 1 : صفحه 175
3. لسان العرب جلد 7 : صفحه 466
4. المفردات فی غریب القرآن : صفحه 549
5. قرآن شناسی جلد 1 : صفحه 50
6. هفده گفتار در علوم قرآن : صفحه 30
7. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 178
8. تاریخ قرآن : صفحه 32

اصطلاح‌نامه

اعم

اسامی و صفات قرآن

منابع

• الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 178
• البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 273
• البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 344
• المفردات فی غریب القرآن : صفحه 549
• تاریخ جمع قرآن : صفحه 6
• تاریخ قرآن : صفحه 32
• جمال القراء و کمال الاقراء جلد 1 : صفحه 175
• شناخت قرآن از رهگذر قرآن : صفحه 150
• شناخت نامهای قرآن : صفحه 70
• قرآن درآئینه اندیشه ها : صفحه 254
• قرآن شناسی جلد 1 : صفحه 50
• لسان العرب جلد 15 : صفحه 345
• لسان العرب جلد 7 : صفحه 466
• هفده گفتار در علوم قرآن : صفحه 30