عملکردها

مصنّفین اصول فقه

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

مصنّفین اصول فقه : اشخاص دارای تألیف در اصول فقه

مصنّفان اصول فقه، کسانی هستند که در زمینه اصول فقه، تألیف و تصنیفی داشته باشند.

برخی از مصنّفان اصولی شیعه، از تاریخ آغاز اصول فقه به ترتیب عبارت‌اند از:

1. ' امام محمد بن محمد بن نعمان ' ملقب به شیخ مفید، صاحب ' الرسالة الاصولیة ' یا ' التذکرة باصول الفقه '؛

2. ' سید مرتضی '، صاحب ' الذریعة الی اصول الشریعة '؛

3. شیخ الطایفه ' محمد بن حسن طوسی '، صاحب ' عُدّة الاصول '؛

4. ' ابن زهره '، صاحب ' غنیه '؛

5. ' محقق حلی '، صاحب ' نهج الوصول الی معرفة الاصول ' و ' معارج الاصول '؛

6. ' علامه حلی حسن بن یوسف بن علی بن مطهر '، صاحب ' تهذیب الوصول الی علم الاصول ' و ' مبادی الوصول الی علم الاصول '؛

7. ' شهید اول '، صاحب ' تمهید القواعد '؛

8. ' حسن بن زین الدین '، صاحب ' معالم الدین '؛

9. ' شیخ بهایی '، صاحب ' زبدة الاصول '؛

10. ' میرزای قمی '، صاحب ' قوانین الاصول '؛

11. ' شیخ محمد حسین بن رحیم اصفهانی '، صاحب ' الفصول فی الاصول '؛

12. ' شیخ مرتضی انصاری '، صاحب ' فرائد الاصول '؛

13. ' آخوند خراسانی '، صاحب ' کفایة الاصول '.

برخی از مصنّفان اصولی اهل سنت عبارت‌اند از:

1. ' ابن ادریس شافعی '، صاحب ' الرسالة '؛

2. ' قاضی عبد الجبار معتزلی '، صاحب ' العمدة '؛

3. ' ابو الحسن بصری معتزلی '، صاحب ' المعتمد '؛

4. ' عبد الملک بن عبد الله جوینی '، صاحب ' البرهان '؛

5. ' ابو حامد غزالی '، صاحب ' المستصفی '؛

6. ' فخرالدین رازی '، صاحب ' المحصول '؛

7. ' ابو الحسن آمدی '، صاحب ' الإحکام فی اصول الأحکام '؛

8. ' بیضاوی شافعی '، صاحب ' المنهاج '؛

9. ' ابو زید دبوسی '، صاحب ' تأسیس النظر '؛

10. ' بزدوی '، صاحب ' اصول الاسلام '؛

11. ' رازی '، صاحب ' أصول الجصاص '؛

12. ' سرخسی '، صاحب ' تمهید الفصول فی الاصول '.

نکته:

اصولی‌های شیعه و اهل سنت، درباره اولین کسی که علم اصول فقه را تصنیف نموده است، اختلاف دارند؛ برخی از اصولیون اهل سنت ' شافعی ' را اولین مصنف دانسته‌اند، ولی بسیاری از اصولیون شیعه ' هشام بن حکم ' را اولین مصنف علم اصول می‌دانند که ' الالفاظ و مباحثها ' را تصنیف نمود و پس از او ' یونس بن عبد الرحمن '، ' اختلاف الحدیث ' را که همان مبحث تعادل و تراجیح است، از امام موسی بن جعفر (ع) روایت و تألیف کرد.

منابع

  1. مبادی فقه و اصول : صفحه (63-67)
  2. الوجیزفی اصول الفقه : صفحه (18-20)
  3. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

وابسته

اصول فقه ( حوزه اصلی )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مصنّفین اصول فقه به زیرصفحه مصنّفین اصول فقه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • المعالم الجدیدة للاصول : صفحه 47، 54، 62، 72، 76، 78، 84، 88
  • الوجیزفی اصول الفقه : صفحه (18-20)
  • مبادی فقه و اصول : صفحه (63-67)
  • مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 35