عملکردها

مرغ سنگخوار

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

سنگ خوار

سنگ خوار (قطا) پرنده‏ای شبیه کبوتر.


541

سنگ خوار که در فارسی به آن «باقرقره» نیز گویند، شبیه کبوتر است با پر و بالی خاکی رنگ و قهوه‏ای، بالهای نوک تیز، پاهای کوتاه و تیز پرواز. از آن به مناسبت در باب حج و اطعمه و اشربه نام برده‏‌اند.

مرغ سنگ خوار از حلال گوشتان و خوردن آن روا است. 1

کفّاره کشتن سنگ خوار در حال احرام (---> احرام) یک بره نر از شیر گرفته شده و علف خوار میباشد 2 (---> حَمَل) .

اگر محرم تخم سنگ خوار را که به جوجه تبدیل شده و دارای حرکت است، بشکند و بر اثر آن جوجه بمیرد، باید به قولی یک بچه گوسفند (بره از شیر گرفته شده) و به قولی دیگر، گوسفند ماده‏ای که میتواند آبستن شود، به عنوان کفاره قربانی کند و اگر تبدیل به جوجه نشده یا جوجه به حرکت در نیامده است، باید به تعداد تخمها، گوسفند ماده را با یک یا چند گوسفند نر در محلی گردآورد تا جفت گیری نمایند و حاصل آن را در مکّه قربانی کند.

در صورت ناتوانی از اقدام یاد شده، اختلاف شده که آیا بدل از هر تخم باید یک گوسفند قربانی کند و در صورت عدم امکان آن، بدل از هر تخم، ده فقیر را اطعام نماید و با ناتوانی از آن، در ازای هر تخم، سه روز روزه بگیرد، یا اینکه قربانی کردن یک گوسفند در ازای هر تخم واجب نیست، بلکه اطعام ده فقیر و با ناتوانی از آن، بدل از هر تخم، سه روز روزه واجب است. 3

(---> پرنده)

1. توضیح المسائل مراجع 2/ 594

2. جواهر الکلام 20/ 242؛ توضیح المناسک/ 106

3. جواهر الکلام 20/ 218- 224.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 540

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «مرغ سنگخوار» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

باقرقره، سنگخوار، قطا

اعم

پرنده حلال گوشت

وابسته

تخم مرغ سنگخوار، حَمَل ( بره )، شکستن تخم سنگخوار، کشتن سنگخوار در احرام

منابع

  • ارشاد الاذهان الی احکام الایمان جلد 2 : صفحه 111
  • الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة جلد 3 : صفحه 9
  • الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 7 : صفحه 288
  • الفقه جلد 76 : صفحه 142
  • الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 4 : صفحه 78
  • ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد جلد 4 : صفحه 148
  • تحریرالاحکام (ط ق) جلد 2 : صفحه 160
  • تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 156
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 36 : صفحه 317، 483
  • شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 4 : صفحه 751
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 540
  • قواعدالاحکام جلد 3 : صفحه 327
  • مجمع الفائدة و البرهان جلد 11 : صفحه 174
  • مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 12 : صفحه 48