عملکردها

ساختمان

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

بناء

بناء: ساختن) ر ساختمان (/ ساختمان) رساختمان (/ ادامه دادن و اتمام عمل عبادی و عدم قطع آن به سبب بروز خلل غیر مبطل/ تغییر نیافتن آخر کلمه به اختلاف عوامل، مقابل اِعراب.

از بناء به معنای سوم در بابهایی نظیر صلات، صوم و حج سخن رفته است.

به طور کلّی بروز خلل غیر مبطل در اثنای عمل عبادیِ پیوسته، مانع صحّت و اتمام آن نخواهد شد. در ذیل به نمونه‏هایی از مصادیق و مسائل آن اشاره می‏شود.

1. عارض شدن خواب بر مؤذّن در اثنای اذان، به آن مقدار از اذانِ گفته شده خلل نمی‏رساند و درصورت از بین نرفتن موالات) ر موالات (می‏تواند بر آن بنا بگذارد. 1

2. در شک بین سه و چهار یا دو و سه پس از اکمال دو سجده در رکعت دوم، بنابر قول مشهور بنابر اکثر گذاشته و نماز به پایان برده می‏شود و سپس به احکام شک عمل می‏گردد2) ر شکّیات (. شک کننده در عدد رکعات نماز مستحب بین بنا بر اقلّ و اکثر مخیّر است. 3

3. از شرایط دو ماه روزه کفّاره، پی در پی بودن 31 روز آن است؛ لیکن اگر در اثنای آن ایّام - به سبب عذری همچون حیض یا بیماری - ناگزیر از افطار گردد، پس از زوال عذر بنا را بر آن مقدار از روزه گرفته شده می‏گذارد و ادامه می‏دهد4) ر کفّاره (.

4. کسی که طواف حج یا عمره را در اثنا رها کرده است درصورت تجاوز از نصف، بنا را بر آن می‏گذارد و هفت شوط را به پایان می‏برد و نیازی به اعاده طواف نیست5) ر طواف (.

از بناء به معنای چهارم به مناسبت در باب صلات سخن رفته است.

در قرائت و اذکار نماز رعایت بناء کلمه واجب است؛ بدین معنا که کلمه مبنی، حرکت داده نمی‏شود و اگر مبنی بر حرکت ضَمّه، فتحه یا کسره است حرکت دیگری داده نمی‏شود هرچند آن حرکت مقتضای عاملی باشد که بر سر آن درآمده است. 6

) ر اِعراب (

1. جواهر الکلام 332 /12. 2 117 /9 و 287 /9. 6 326 /19. 5 71 /17. 4 423. 3 342 - 341 و 293.

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «ساختمان» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

ابنیه، بنا، بناء ( ساختمان )

اعم

غیر جاندار

اخص

دکان، ساختمان اکثر از نیاز، ساختمان بلند، ساختمان ذمی
به لحاظ اجزا:
بالکُن، بام، پنجره
به لحاظ عقودوایقاعات:
ساختمان مشفوع، ساختمان موقوف
به لحاظ مکان بنا:
ساختمان در زمین اجاره ای، ساختمان در زمین وقفی، ساختمان زمین خراج، ساختمان زمین مبیع، ساختمان زمین مستعار، ساختمان زمین مفتوح عنوه، ساختمان زمین وقفی
به لحاظ نوع:
آپارتمان ( فقه )، خانه

وابسته

اجاره ساختمان، ارث زوجه، اِشراف ساختمان، دفن میت در ساختمان، رهن زمین دارای ساختمان، رهن ساختمان زمین، شفعه در ساختمان، ضمان درک ساختمان، طهارت ساختمان با خورشید، عاریه زمین برای ساختمان

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه ساختمان به زیرصفحه ساختمان/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 8 : صفحه 206
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 137
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 346