دایی
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
دایی: برادر مادر.
از آن در بابهای تجارت، نکاح، اطعمه و اشربه و ارث نام بردهاند.
انسان میتواند مالک دایی خود - که برده است - گردد، گرچه مکروه است1
) ر بردگی (. دایی مَحرم انسان است؛ بنابر این، ازدواج با او جایز و صحیح نیست؛ هرچند با واسطه باشد، مانند دایی پدر یا مادر. در این حکم فرقی بین دایی نسبی و رضاعی) ر رضاع (نیست. 2
نفقه دایی) ر نفقه (بر انسان واجب نیست، هرچند مستحب است. 3
خوردن از منزل دایی بدون اذن او در حدّ متعارف، بدون تباه کردن و علم نداشتن به ناخشنودی وی جایز است) ر خوردن (. 4
دایی در ارث جزء طبقه سوم به شمار میرود. اگر وارث میّت منحصر به دایی او باشد، همه مال به او میرسد و اگر متعدد باشند، مال به طور مساوی میان آنان تقسیم میشود، مگر آنکه برخی پدری و مادری یا پدری و برخی دیگر مادری باشند، که در این صورت، دایی مادری، اگر یکی باشد یک ششم و اگر متعدد
باشند یک سوم ارث میبرند و باقی مانده به دایی پدری و مادری میّت میرسد. 5
اگر دایی با دیگر افراد طبقه سوم جمع شود، بنابر مشهور دو سوم مال به عمو و عمه و یک سوم آن به دایی و خاله میرسد که به طور مساوی میانشان تقسیم میگردد. 6
1. جواهر الکلام 241 /29. 2 145 - 144 /24 و 172 /39. 5 406 /36. 4 371 - 368 /31. 3 309 و 182. 6 18.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 582
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «دایی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
- ارث دایی، حجب دایی بر پسر عمو، خاله ( فقه )، زکات به دایی، فرزند دایی، مادر رضاعی دایی، وصیت بر اخوال
منابع
- : صفحه 188
- ارث : صفحه 139
- الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 333
- الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 8 : صفحه 18، 21، 23
- الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 19 : صفحه 8
- ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد جلد 3 : صفحه 41
- تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 363
- ترجمه شرایع الاسلام جلد 1-2 : صفحه 456
- جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 12 : صفحه 189
- جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 39 : صفحه 9، 11
- ریاض المسائل جلد 6 : صفحه 424
- شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 2 : صفحه 281
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 582
- قواعدالاحکام جلد 3 : صفحه 19
- مجمع الفائدة و البرهان جلد 11 : صفحه 346
- مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 13 : صفحه 11
- مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 7 : صفحه 201[۱]