عملکردها

حریم راه

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

حریم راه: راه عمومی در زمین موات دارای حریم است؛ بدین معنا که در شرع مقدس عرض آن محدود به حدّی معیّن است و احیای آن تا جایی که موجب کم عرض شدن راه شود جایز نیست. در اینکه این حد پنج ذراع (---> ذراع) است یا هفت ذراع اختلاف است 4 (---> احیاء موات) .

برخی گفته‏‌اند: حدّ یاد شده حقیقی و برای همه زمانها ثابت نیست، بلکه بر حسب نیاز عصر صدور روایات بوده است؛ در نتیجه محدوده آن در زمانهای مختلف بر حسب نیاز متفاوت است. بنابر این، در صورت نیاز به عرض بیشتر برای عبور و مرور، رعایت آن واجب است. 5

چنانچه بر اثر آمد و شد مردم، بخشی از زمین موات واقع بین املاک دیگران، تبدیل به راه گردد حریمی برای آن راه نیست؛ از این رو، در صورت کمتر بودن عرض آن از حدّ یاد شده، بر صاحبان املاک مجاور توسعه آن واجب نیست؛ هرچند رهگذران در مشقت قرار گیرند.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 37

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «حریم راه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

حد راه عمومی

اعم

حریم ( محدوده مکانی )

وابسته

راه

منابع

  • حریم در فقه شیعه : صفحه 3
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 37
  • کفایة الاحکام : صفحه 240
  • کلمة التقوی جلد 5 : صفحه 202
  • مبسوط در ترمینولوژی حقوق جلد 3 : صفحه 1655