عملکردها

حاکم ( فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

سلطان‏

سلطان دارنده ولایت و سلطنت بر مردم.

ولایت و سلطنت حقیقی بر خلق از آنِ خداوند است و همه موجودات مقهور قدرت اویند. به جهت بروز و ظهور این صفت الهی در پیامبران و جانشینان آنان، عناوین سلطان، سلطان عادل و سلطان حق در کلمات فقها بر رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و امامان معصوم علیهم السّلام 1 (---> ائمّه) و نیز نایبان عام ایشان (فقهای واجد شرایط) (---> ولایت فقیه) اطلاق شده است. 2

عناوین سلطان و سلطان جائر بر رهبران باطل و غیر مشروعی که حکومت ظاهری بر مردم دارند نیز اطلاق شده است (---> سلطان جائر) .


1. تذکرة الفقهاء 4/ 20- 21؛ منتهی المطلب (ق) / 1024؛ جامع المقاصد 2/ 371؛ الأنوار اللوامع 10/ قسم 2/ 89

2. کتاب البیع (امام خمینی) 2/ 653؛ النور الساطع 1/ 359.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 524

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «حاکم ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

امیر ( فقه )، سلطان ( فقه )، والی ( فقه )، ولات

اعم

انسان باب سیاسات

اخص

حاکم جهاد، حاکم شرع ( عام )، حاکم طاغوتی، داور، سلاطین ( فقه )، قاضی ( قضاوت )

وابسته

امر و نهی حاکم، انتقاد از حاکم، بیع حاکم، تصرف حاکم، تقاص حاکم، ساده زیستی حاکم، سهم سلطان، طلاق حاکم، مشروعیت حاکم، مقاسمه سلطان، مهادنه حاکمان، نصیحت زمامداران

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حاکم ( فقه ) به زیرصفحه حاکم ( فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 16 : صفحه 268
  • الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 5 : صفحه 211
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 524
  • کتاب المکاسب جلد 2 : صفحه 227