عملکردها

اعجاز صوتی قرآن

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

اعجاز صوتی قرآن : معجزه‌بودن قرآن از جهت نظم موسیقی و نغمه‌های آن

برخی منابع علوم قرآنی، از «اعجاز صوتی قرآن» به اعجاز موسیقی باطنی قرآن، اعجاز موسیقی داخلی قرآن، اعجاز نظام صوتی قرآن، اعجاز نظم موسیقی قرآن و اعجاز نغمه‌های قرآن نام برده‌اند. اعجاز صوتی قرآن، یعنی نظم‌آهنگ بودن واژگان قرآن، که در هیچ‌یک از ساختار ادبی عرب و غیر عرب مانند ندارد. حروف و صداها، حرکات و سکنات قرآن به گونه‌ای انتخاب شده که شنیدن آن دلنشین است، و اگر کلمه‌ای از آن کاسته یا به آن افزوده یا حتی جابه‌جا شود، وزن و طنین و آهنگ آن تغییر کرده، دچار ضعفی آشکار می‌شود و انسجام عبارت‌ها و تناسب مسندها و مخارج حروف و پیوستگی آن به یکدیگر به اشکال برمی‌خورد و هنگام شنیدن یا خواندن، نابهنجاری را به همراه خواهد داشت.

زمخشری پایه اول اعجاز را زیبایی و گیرایی صوتی قرآن همراه با افاده معنا می‌داند و از مظاهر آن، موارد ذیل را نام می‌برد:

1. دوری از الفاظ خشن و استخدام الفاظ نغز برای معنایی که سیاق طلب می‌کند؛ 2. تناسق کلمات و اجتناب از تکرار؛ 3. زیبایی صوتی در فواصل و سهیم کردن آن در دلالت معنوی؛ 4. آوردن محسّنات لفظی.

منابع

  1. التمهید فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 104
  2. شناخت قرآن : صفحه 578
  3. التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه (173-185)
  4. المعجزة الخالدة : صفحه 270
  5. التصویر الفنی فی القرآن : صفحه 87
  6. مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 332

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «اعجاز صوتی قرآن» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اعجاز موسیقی باطنی قرآن، اعجاز موسیقی داخلی قرآن، اعجاز نظام صوتی قرآن، اعجاز نظم موسیقی قرآن، اعجاز نغمههای قرآن

اعم

اعجاز قرآن ( علوم قرآنی )، وجوه اعجاز قرآن

وابسته

اعجاز بیانی قرآن ( علوم قرآنی )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اعجاز صوتی قرآن به زیرصفحه اعجاز صوتی قرآن/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • التصویر الفنی فی القرآن : صفحه 87
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 104، 106، 122
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه 158، 170، (173-185)
  • المعجزة الخالدة : صفحه 270
  • شناخت قرآن : صفحه 578، 580
  • مباحث فی علوم القرآن : صفحه 319، 334
  • مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 332