واجب غیر تولیدی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
واجب غیر تولیدی : واجب نیازمند به اراده فاعل به عنوان آخرین جزء علّت تامه
واجب غیر تولیدی، واجبی است که با فراهم نمودن تمام مقدمات آن، ذی المقدمه خود به خود محقق نمی‌شود بلکه برای تحقق آن در خارج، مکلف باید اراده انجام آن را داشته باشد و عمل واجب را محقق نماید، مانند: حج که بعد از انجام تمامی مقدمات آن، هم چون پیمودن راه، شخص باید نیت حج نماید و اعمال را جزء جزء به جا آورد؛ به خلاف طهارت، که بعد از شستن دست‌ها و صورت و مسح سر و پا، خود به خود حاصل می‌شود و به اراده احتیاج ندارد.
نکته:
تفاوت واجب تولیدی و واجب غیر تولیدی آن است که در واجب غیر تولیدی اراده مکلف بر انجام واجب، آخرین جزء علت برای تحقق واجب است، اما در واجب تولیدی اراده انسان چنین نقشی در تحقق واجب ندارد.
منابع
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 2 : صفحه 304
- ایضاح الکفایة جلد 2 : صفحه 336
- فرهنگ نامه اصول فقه