عقل ( دلیل )

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ عقل ( دلیل )

◄ دلیل عقلی استقرایی

◄ دلیل عقلی برهانی

◄ دلیل عقلی ظنی

توضیح مفهومی

عقل ( دلیل ) : دلیل عقلیِ واقع در طریق استنباط حکم شرعی

عقل (دلیل) یا دلیل عقلی، از اقسام ادله اربعه و مقابل ادله شرعی بوده و به قضایایی گفته می‌شود که عقل به طور قطعی آنها را درک می‌کند و صلاحیت قرار گرفتن در مسیر استنباط حکم شرعی را دارد؛ یعنی بتوان به کمک آنها احکام شرعی را استنباط نمود، مانند: حکم قطعی عقل به وجوب مقدمه واجب که می‌توان از آن در راه استنباط احکام شرعی استفاده کرد.

نکته:

بحث قضایای عقلی گاهی صغروی است و گاهی کبروی. در بحث صغروی، از ادراک عقل و عدم آن، و در بحث کبروی، از حجیت ادراک عقلی گفت‌و‌گو می‌شود.

نیز ر.ک:حجیت عقل ( اصول فقه ).

منابع

1. دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 73
2. اصول الاستنباط : صفحه (179-203)
3. قوانین الاصول جلد 2 : صفحه 2
4. تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 154
5. تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 53
6. تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 22
7. المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 116
8. الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة : صفحه 74
9. تحریرالمعالم : صفحه 142
10. الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 299
11. الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 240
12. بحوث فی الاصول جلد 3 : صفحه 5
13. التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة جلد 1 : صفحه (130-131)
14. بدایع الافکار : صفحه 297
15. بدایع الافکار : صفحه 15
16. بدایع الافکار : صفحه 14
17. هدایه المسترشدین فی شرح معالم الدین : صفحه 191
18. اصول الفقه جلد 1 : صفحه 198
19. الوافیة فی اصول الفقه : صفحه (171-239)
20. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «عقل ( دلیل )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

ادله عقلی ( اصول فقه )، حجت عقلی، حجج عقلی، دلیل عقلی ( اصول فقه )

اعم

ادله اربعه ( اصول فقه )

اخص

دلیل عقلی استقرایی، دلیل عقلی برهانی، دلیل عقلی ظنی

وابسته

احکام عقلی ( اصول فقه )، ادله شرعی، امتناع عقلی، تعارض ادله عقلی، تعارض دلیل عقلی و نقلی، حجیت عقل ( اصول فقه )، عقل ( قوه ادراکی )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه عقل ( دلیل ) به زیرصفحه عقل ( دلیل )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• آشنایی با علوم اسلامی (3جلد) جلد 3 : صفحه 50
• اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 191
• اصطلاحات الاصول : صفحه 170، 171
• اصول الاستنباط : صفحه 175، (179-203)
• اصول الفقه جلد 1 : صفحه 198
• اصول الفقه جلد 2 : صفحه 100، 113، 115، 116، 117، 118، 119، 207، 262
• الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 10، 124، 152، 173، 209، 446
• الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 213، 218، 264، 277، 279، 280، 281، 299، 300، 351، 354، 386، 411، 452، 492
• التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة جلد 1 : صفحه (130-131)
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 7، 109، 197، 198، 459، 513، 514، 515
• الذریعة الی اصول الشریعة جلد 2 : صفحه 222، 333
• الرافد فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 31
• الرسائل الاربع قواعد اصولیة و فقهیة : صفحه 5، 7
• الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة : صفحه 74
• الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 240، 299
• الفوائد الحائریة : صفحه 33، 64
• المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1 : صفحه 167
• المحصول فی علم اصول الفقه جلد 3 : صفحه 31، 35
• المحصول فی علم اصول الفقه جلد 5 : صفحه 22، 106، 107
• المحصول فی علم اصول الفقه جلد 6 : صفحه 24، 104
• المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 27، 84، 132، 282، 391
• المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 116، 161
• المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت) جلد 1 : صفحه 217
• المعالم الجدیدة للاصول : صفحه 32، 33، 34، 35، 36، 37، 40، 41، 42، 43، 44
• الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 169، (171-239)
• الوجیزفی اصول الفقه : صفحه 22
• انوار الاصول جلد 1 : صفحه 179
• انوار الاصول جلد 2 : صفحه 464، 466، 467، 494، 495، 500، 529
• انوار الاصول جلد 3 : صفحه 55، 79، 219، 563
• بحوث فی الاصول جلد -3 : صفحه 15
• بحوث فی الاصول جلد 3 : صفحه 5
• بحوث فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 33
• بحوث فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 18
• بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 119، 121، 124، 140، 409
• بدایع الافکار : صفحه 14، 15، 297
• تحریرالمعالم : صفحه 142
• تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 102، 154، 299، 539
• تقریرات اصول : صفحه 117
• تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 5، 22، 53، 154، 188، 204
• جواهرالاصول : صفحه 177
• حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 141
• دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 73، 311
• دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 167، 202
• شرح اصول فقه جلد 2 : صفحه 10
• عدة الاصول (ط.ق) جلد 1 : صفحه 111، 118، 287، 304
• علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 262
• فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 15، 61، 167، 171
• فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 720
• فرهنگ معارف اسلامی جلد 1 : صفحه 123
• فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 427
• فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 378
• قوانین الاصول جلد 2 : صفحه 2
• کفایة الاصول : صفحه 349، 390
• مباحثی از اصول فقه جلد 2 : صفحه 116
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 13 : صفحه 366
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 2 : صفحه 54، 185
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 3 : صفحه 31، 257، 260
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 4 : صفحه 117، 119
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 7 : صفحه 246
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 182
• مصباح الاصول جلد 3 : صفحه 237
• مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 73
• منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 450
• منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 26، 309، 438، 486
• نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 138
• هدایه المسترشدین فی شرح معالم الدین : صفحه 191