تشریک

توضیح مفهومی

تَشریک: شریک کردن دیگری در بخشی از کالا به نسبت بهای خریداری شده.

تشریک در لغت به معنای شرکت دادن دیگری در امری است؛ لیکن در اصطلاح، آن است که شخصی، دیگری را در مقداری مشاع از کالا به نسبت بهایی که خریده است شریک گرداند؛ مثلا نصف آن در برابر نصف بهای پرداخت شده برای کالا یا یک سوم آن در برابر یک سوم بهای پرداختی. عنوان تشریک به معنای یادشده در کلمات بسیاری از فقها به کار نرفته است. برخی در باب تجارت از آن یاد کرده‏اند.

________________________________________

491

ماهیّت تشریک: آیا تشریک از اقسام بیع است یا عنوانی مستقل؟ برخی آن را از اقسام بیع شمرده‏اند. 1 بنابر این نظر، بعضی گفته‏اند: می‏توان آن را در بیع تولیه) ر بیع تولیه (گنجانید؛ در نتیجه قسمی مستقل نخواهد بود. 2 برخی دیگر هر دو) قسمی از بیع یا مستقل بودن (را احتمال داده و گفته‏اند: بنابر بیع بودن، بیع تولیه است. 3

حکم: تشریک - خواه بیع باشد یا عنوانی مستقل - صحیح است، به شرط آنکه آن بخش از کالایی که معامله شده و نیز مقدار بهایی که فروشنده برای خرید کالا پرداخته است معلوم باشد.

ویژگی تشریک - بنابر بیع بودن - نسبت به دیگر اقسام بیع، تحقّق آن با لفظ شرکت است؛ مثلا فروشنده بگوید: تو را در نصف این کالا در برابر نصف قیمت خریداری شده آن شریک کردم و خریدار قبول کند. 4

1. الدروس الشرعیة 221 /3؛ الروضة البهیة 2 437 /3. جواهر الکلام 3 303 /23. تحریر الوسیلة 548 /1؛ هدایة العباد) گلپایگانی (392 /1؛ هدایة العباد) صافی (4 338 /1. الروضة البهیة 437 - 436 /3؛ کلمة التقوی 131 /4.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 490

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «تشریک» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

بیع تشریک

اعم

اسباب شرکت، عقد ( فقه )

وابسته

بیع تولیت ( فقه )، شرکت به تشریک

منابع

• الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 19 : صفحه 198
• الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 3 : صفحه 425
• المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 187
• الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 12 : صفحه 22
• تحریرالوسیله جلد 1 : صفحه 548
• تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 11 : صفحه 246
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 23 : صفحه 303، 332
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 490
• مبانی العروة الوثقی (کتاب المضاربه و المساقات) جلد 3 : صفحه 237
• مستمسک العروة الوثقی جلد 13 : صفحه 10
• مهذب الاحکام جلد 18 : صفحه 44، 53