نخستین ترجمه قرآن
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
نخستین ترجمه قرآن : تاریخ نخستین ترجمه قرآن به زبان‌های غیر عربی
برخی معتقدند کار ترجمه قرآن کریم در عصر رسول خدا (ص) به دست مسلمانان انجام شد؛ چنان‌که سرخسی در ~المبسوط~ می‌گوید: اهل فارس از سلمان فارسی خواستند سوره فاتحة‌الکتاب را برای آن‌ها به فارسی ترجمه کند. سلمان نیز «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» را به «به نام یزدان بخشاونده» ترجمه کرد و برایشان فرستاد. عده‌ای نیز ترجمه سلمان را مربوط به دوره خلفا می‌دانند.
اما قدیم‌‌ترین ترجمه به‌جا مانده از قرآن کریم ترجمه معروف ~تفسیر طبری~ است که بین سال‌های 350 - 365ق نگارش یافت. ترجمه دیگری نیز در قرن چهارم هجری ظاهراً هم‌زمان با ترجمه طبری صورت پذیرفت.
نخستین ترجمه به زبان اروپایی، ترجمه ایتالیایی آندرثا آریوابنه است که در سال 1547 م انتشار یافت. از روی ترجمه او نخستین ترجمه آلمانی به قلم زلومن شوایگر انجام شد. ترجمه شوایگر نیز مبنای نخستین ترجمه هلندی قرار گرفت که بدون نام مترجم در سال 1681 م به بازار آمد.
نخستین ترجمه فرانسوی به قلم آندره دوریه بود که در چاپ‌های بسیار و متعدد میان سال‌های 1647- 1775 م انتشار یافت. این ترجمه نیز مبنای نخستین ترجمه انگلیسی قرآن به قلم الکساندر راس و نیز ترجمه‌های هلندی به قلم گلازه ماکر، آلمانی به قلم انگه، و روسی به همت پستنیکف و وریووکین شد.