راویان قرائت عاصم بن بهدله کوفی

توضیح مفهومی

راویان قرائت عاصم بن بهدله کوفی : اسامی و شرح‌حال راویان قرائت عاصم

گروه بی‌شماری با واسطه و بدون واسطه، قرائت عاصم را روایت کرده‌اند که عبارتند از: ابان بن تغلب شیعی؛ ابان بن یزید عطار؛ حفص بن سلیمان؛ حماد بن سلمه؛ حماد بن یزید؛ سلیمان بن مهران اعمشی؛ ابوبکر بن عیاش؛ ضحاک بن میمون؛ ابوعمرو بن علاء؛ خلیل بن احمد؛ حمزة بن حبیب. همچنین عده دیگری تمام یا قسمتی از قرائات عاصم را روایت کرده‌اند.

در این جمع، دو نفر به نام‌های حفص و ابوبکر بن عیاش شهرت بیشتری دارند که می‌گویند این دو نفر قرائت عاصم را بدون واسطه از خود وی روایت کرده‌اند. اینک نکاتی درباره این دو تن:

1. حفص: ابوعمر حفص بن سلیمان بن مغیره بزّاز اسدی کوفی (90 - 180ق) مشهور به حفص را ربیب (فرزند همسر) عاصم می‌دانند.

حفص، قرائت قرآن را پنج آیه پنج آیه مانند کودکی که قرآن را از استاد خود می‌آموزد، از عاصم فرا‌گرفت.

زنجانی می‌نویسد: «حفص مردی عالم و عامل و آگاه‌ترین اصحاب به قرائت وی بوده است». چنان‌که ابن‌معین می‌گوید، روایت و نقل صحیح قرائت عاصم را حفص انجام داده است.

گرچه آرا و نظریات علما درباره حفص دچار نوعی اضطراب و تردید است، ولی در امر قرائت، فردی مورد اعتماد و براساس شواهد فراوان، شخصیتی مقبول و پذیرفته شده است.

2. ابوبکر بن عیاش: ابوبکر شعبة بن عیاش اسدی کوفی (95 - 193ق) قرآن را سه بار بر عاصم خواند و بر عطاء بن سائب و اسلم منقری و عمر عرضه کرد. ابوبکر از پیشوایان اهل‌سنّت بود و حدود هفت سال پیش از مرگش سمت إقراء و بررسی قرائت دیگران را رها کرد؛ در عین حال، عالمی عامل و دانشمندی بزرگ بود.

آرای محدثان درباره حدیث ابوبکر به شرح ذیل است:

احمد حنبل: ابوبکر مردی قابل اعتماد در حدیث بود؛ اما گاهی دچار اشتباه می‌شد.

ابن سعید: او مردی راستین و عارف به حدیث بوده؛ ولی غالباً دچار لغزش می‌شد.

یعقوب بن شیبه: در حدیث ابوبکر اضطراب وجود دارد.

نیز ر.ک:قرائت عاصم.

منابع

1. پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 325
2. تاریخ القرآن : صفحه 165
3. اتحاف فضلاء البشر بالقراءات الاربعة عشر : صفحه 23
4. لطائف الاشارات لفنون القراءات : صفحه 103
5. البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 145
6. التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 217
7. مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 445
8. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 253
9. التیسیر فی القراءات السبع : صفحه 6
10. معجم القراءات القرآنیة جلد 1 : صفحه 90
11. حجة القراءات : صفحه 58

اصطلاح‌نامه

اعم

راویان قرائات

وابسته

قرائت عاصم

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه راویان قرائت عاصم بن بهدله کوفی به زیرصفحه راویان قرائت عاصم بن بهدله کوفی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• آشنایی با علوم قرآن جلد 2 : صفحه 228
• اتحاف فضلاء البشر بالقراءات الاربعة عشر : صفحه 23
• الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 253
• البرهان فی علوم القرآن : صفحه 58
• البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 145
• البیان فی تفسیرالقرآن : صفحه 131
• التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 217، 228
• التیسیر فی القراءات السبع : صفحه 6
• تاریخ القرآن : صفحه 165
• تاریخ جمع قرآن : صفحه 348
• حجة القراءات : صفحه 58
• علوم القرآن عند المفسرین جلد 2 : صفحه 39، 103
• علوم قرآن و فهرست منابع : صفحه 256
• لطائف الاشارات لفنون القراءات : صفحه 103
• معجم القراءات القرآنیة جلد 1 : صفحه 90
• مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 445
• پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 325