چک ( فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
چک
چک: از اوراق تجاری.
چک عبارت است از نوشتهای که دارنده حساب جاری در بانک به موجب آن، تمام یا بخشی از وجوهی را که نزد بانک دارد مسترد یا به دیگری واگذار میکند. 1 از احکام آن درمسائل مستحدثه سخن گفتهاند.
ماهیّت: چک به لحاظ حقوقی، سند دین و نشان دهنده بدهکار بودن صادر کننده آن به مقدار مبلغ چک است. امروزه در مبادلات اقتصادی، چک از اسناد رسمی تجاری به شمار میرود. 2
ارزش و اعتبار: چک از اوراق نقدی) ر پول (به شمار نمیرود؛ از این رو، ارزش مالی مستقلی ندارد؛ بلکه تنها در حّد سندی معتبر و قانونی بر مبلغی معیّن نزد بانک است. 3 بنابر این، صدور آن از سوی بدهکار به معنای بریء الذمه شدن وی و از سوی وامدهنده به معنای اشتغال ذمّه گیرنده آن نخواهد بود، تا زمانی که نزد بانک نقد شود. 4 چک تضمینی) چکی که پرداخت آن از سوی بانک صادر کننده تضمین شده است (از اوراق نقدی به شمار میرود و حکم آن را دارد. از اینرو، اگر کسی آن را تلف کند ضامن مبلغ آن خواهد بود. 5
خرید و فروش چک به دلیل نداشتن ارزش مالی صحیح نیست؛ لیکن خرید و فروش دینی که چک، بیانگر آن است با شرایطی جایز است6) ر اوراق تجاری (.
1 و 2. مبسوط در ترمینولوژی حقوق 3 1596 /2. تحریر الوسیلة 619 /2؛ مجمع المسائل 39 /2؛ صراط النجاة 4 558 /1. صراط النجاة 5 230 /3. تحریر الوسیلة 6 619 /2. مجمع المسائل 39 /2.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 182
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «چک ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید: