حقیقت صیغه امر
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
حقیقت صیغه امر : انشای بعث اعتباری و…
درباره حقیقت صیغه امر و معانی آن اختلاف وجود دارد؛ برخی از متأخران معتقدند هیئت افعل برای انشای بعث و تحریک اعتباری وضع شده است، اما آن چه داعی و محرک برای انشای بعث و تحریک اعتباری است این است که مأمورٌبه یا مبعوثٌ الیه در خارج تحقق پیدا کند و در این موارد استعمال، حقیقی است و هیچ گونه شائبه مجاز در آن وجود ندارد؛ اما در موارد تعجیز، تسخیر، تهدید، تمنی وترجی و غیره، استعمال هیئت افعل مجازی است؛ به این بیان که در این موارد نیز هیئت افعل در بعث و تحریک اعتباری استعمال شده، اما در عین حال، روی بعث و تحریک اعتباری توقف نکرده است بلکه معنای حقیقی به منزله گذرگاهی است برای رسیدن به آن چه که هدف اصلی است؛ برای مثال، هدف اصلی در آیه « فأتوا بسورة من مثله » [۱] تعجیز، و در آیه « کونوا قردة خاسئین » [۲] تسخیر، و در آیه « اعملوا ما شئتم » [۳] تهدید و انذار است، اما ' مستعملٌ فیه ' در همه موارد، بعث و تحریک اعتباری است.
نظریات دیگری نیز در مسئله وجود دارد.
نیز ر.ک:معانی صیغه امر.
پانوشت
منابع
- سیری کامل در اصول فقه جلد 3 : صفحه (345-357)
- اصول الفقه : صفحه 227
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حقیقت صیغه امر به زیرصفحه حقیقت صیغه امر/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اصول السرخسی جلد 1 : صفحه 15، 16، 17
- اصول الفقه : صفحه 227
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 362
- القرآن الکریم سوره 10 ، آیه 38
- القرآن الکریم سوره 2 ، آیه 65
- القرآن الکریم سوره 4 ، آیه 40
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 2 : صفحه 16
- سیری کامل در اصول فقه جلد 3 : صفحه (345-357)
- کفایة الاصول : صفحه 92
- منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 375، 399، 404، 406
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 179