عوامل تشابه
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
عوامل تشابه : اسباب ایجادکننده متشابهات قرآنی
یکی از مباحث مطرح در باره آیات محکم و متشابه، عوامل تشابه در آیات قرآن است. به طور کلی می‌توان عوامل تشابه را به سه دسته تقسیم کرد:
1. عوامل لفظی تشابه؛ 2. عامل معنوی تشابه؛ 3. عوامل لفظی و معنوی تشابه.
عوامل لفظی تشابه عبارتند از:
1. غرابت لفظ؛ 2. اشتراک لفظ؛ 3. اختصار کلام؛ 4. نظم و ترتیب کلام؛ 5. بسط و اطناب کلام.
«عامل معنوی تشابه» همان دقت معنا و بلندی تعبیر است؛ به‌گونه‌ای که اذهان بشری به آن راه ندارد؛ مانند: آیات صفات الهی، آیات اهوال قیامت، نعمت‌های بهشت و عذاب جهنم.
«عوامل لفظی و معنوی تشابه» را می‌توان این گونه برشمرد:
1. عامل کیفی تشابه؛ 2. عامل کمّی تشابه؛ 3. عامل زمانی تشابه؛ 4. عامل مکانی تشابه؛ 5. عامل شرطی تشابه.
توضیح هر یک از واژه‌های فوق در این فرهنگنامه آمده است.
منابع
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 297
- المفردات فی غریب القرآن : صفحه 254
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 11
- شناخت قرآن : صفحه 221
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «عوامل تشابه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه عوامل تشابه به زیرصفحه عوامل تشابه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.