صفت اِطباق
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
صفت اِطباق : تطابق بخشی از سطح زبان با سقف دهان؛ یکی از صفات اصلی حروف
«اِطباق» مترادف «الصاق» و به معنای منطبق‌کردن و روی هم قرار دادن دو سطح، و در اصطلاح عبارت است از تطابق بخشی از سطح زبان با سقف دهان هنگام تلفظ حرف.
در تلفظ برخی از حروف مثل «ض» سطح زبان با حالتی شبیه سقف دهان به آن نزدیک می‌شود؛ یعنی زبان، خود را با سقف دهان منطبق می‌کند.
صفت «اطباق» در مقابل صفت «انفتاح»، از صفات اصلی یا متضاد است که هر دو ذاتی حرفند و قابلیت انفکاک از آن را ندارند.
نکته: صفت «اطباق» و «استعلاء» که هر دو از صفات اصلی‌اند، از یکدیگر تفکیک‌ناپذیرند و اگر در حروف مطبقه «ص، ض، ط، ظ» اطباق صورت نگیرد، استعلا نیز غیر ممکن خواهد بود.
حروف دارای این صفت را حروف منطبقه یا مطبقه می‌خوانند.
نیز ر.ک:حروف مطبقه.
منابع
- الرائد فی تجوید القرآن : صفحه 48
- حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم جلد 2 : صفحه (54-55)
- التجوید : صفحه 19
- العقد الفرید فی فن التجوید : صفحه (43-44)
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «صفت اِطباق» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید: